Àles Bel Còl

Àles Bel Còl     Stat: Italia Region: Piemont Provincia: Provincia ëd Lissandria Nòm 'n italian: Alice Bel Colle Coordinà: Latitudin: 44° 43′ 32.4′′ N Longitudin: 8° 27′ 03.8′′ E Autëssa: 418 m s.l.m. Surfassa: 12,21 km² Abitant: 754 (2018) Comun dj'anviron: Àich, Cassèine, Castel Roché (AT), Castlèt Molèina (AT), Maransan-a (AT), Quaranti (AT), Ricaldon CAP: 15010 Prefiss tel.: 0144 Còdes ÌSTAT: 006005 Còdes fiscal: A197  Sant protetor: san Gioann  Festa dël borgh: 24 ëd giugn  Sit istitussional Àles Bel Còl o mach Àles (ëdcò Äles ant ël dialèt monfrin local con la a velarisà, Alice Bel Colle an italian) a l'é un comun dël Piemont ëd 754 abitant , ant la provinsa ëd Lissandria. Ël pais a resta ant l'Àut Monfrà e, com ch'a dis ël nòm, as treuva an posission panoràmica an sla sima d'ën còl ant la riva oriental ëd la val dël ri Medri, afluent ëd la Bormia. As treuva a 29 chilòmeter da Lissandria e a 6 chilòmeter da Àich, a n'autëssa ëd 418 méter. Stòria La cesa parochial ëd San Gioann Le orìgin d'Àles a armonto a l'Età 'd Mès, quand ch'a la fin dël sécol ch'a fa X a l'é nominà tanme Fundo Alix. Fin-a al 1070 a l'é stàit sota la giurisdission dij Cont d'Àich, ch'a l'avìo edificà àite muraje 'd difèisa an pera e mon për la protession da le incursion sarasin-e. A së stima che 'ndrinta a le fortificassion a jë stèisso 40-50 cà e 250-300 abitant. Antra ij sécoj ch'a fan XI e XII, ël teritòri a l'é spartì an tre feod, an part sota ij vësco d'Àich, an part sota ij marchèis aleràmich ëd Monfrà. Dël 1178 ij marchèis d'Aussimian a anëtto Àles, peui na part dij drit sël pais a son passà a la Comun-a 'd Lissandria, ch'a costruiss un castel assegnà a la famija Guasch. Dël 1278 ël pais a passa dël tut ai marchèis ëd Monfrà e a resta lijà për sécoj al Marcheisà, seguendne le sòrt da j'Aleràmich ai Paleòlogh ai Gonsaga 'd Màntoa. A l'inissi dël Setsent, an séguit a la guèra 'd sucession ëspagneula e al sucessiv Tratà d'Utrecht, Àles a passa al Ducà 'd Savòja 'd Vitòrio Medeo II e pì tard al Regn ëd Sardëgna. D'apress a l'época dla dominassion fransèisa ëd Napoleon Bon-a-part, dël 1815 a torna ant ël Regn ëd Sardëgna e a l'é aministrà sota a la Division (peui Provinsa) ëd Lissandria, a la Provinsa (peui Sircondari) d'Àich e al Mandament d'Àich. Aministrassion Ël sìndich a l'é Gianfranco Martino (da l'11/06/2017). Anliure esterne Sit istitussional Arferiment La piassa dël pais e panorama an sle colin-e