Le testimonianse pì veje lassà da l'òm ant ël teritòri 'd Morëtta a son dle tombe d'época roman-a artrovà ant la località "Prèise basse" e datà con ij cop dovrà për le sipolture.
Le prime notissie sicure a son antorn al 1160, quand che 'l teritòri 'd Morëtta a intra a fé part dij possediment dël Marchèis Jermo 'd Busca. Ant l'istess temp, ël Vësco 'd Turin a buta la preivostura 'd Morëtta sota a la canònica 'd Lombriasch. Quand che Jermo 'd Busca a meuir, ël teritòri 'd Morëtta a toca a sò fieul Berengari.
Antorna a la fin dël sécol ch'a fa XII, Morëtta a passa a la famija dij Pazella ch'a la oten-o sia dal Marchèis ëd Busca sia dal Vësco ëd Turin. Miraco a son ij Pazella ch'a ancamin-o 'l Castel ëd Morëtta. Ant l'istess temp, ij frà dl'Abassia dë Stafarda a fasìo na cassin-a visin al Pò.
Ant ël 1362, ël prinsi Giaco d'Acaja a dasìa Morëtta aj Solar, për fërmé l'espansion dij Marchèis ëd Salusse. Ij Solar a continuavo la costrussion dël Castel, ëdcò përché ant ël 1369 a j'era na disastrosa ancursion dij mersenari 'd Facino Cane. Da col temp, ël destin ëd Morëtta a l'é stàit gropà aj Solar e a la Ca ëd Savòja.
