Norodom Sihanouk

Norodom Sihanouk a l'era nà a Phnom Penh ai 31 d'otóber 1922.
Anlev dël liceo Chasseloup-Laubat ëd Saigon, Sihanouk a l'é stàit butà an sël tròno ëd Cambògia dël 1941 da l'amiraj Decoux, goernador ëd l'Indocin-a fransèisa alinià a la Repùblica ëd Vichy.

Dël 1953 a l'era artirasse an Thailandia e peui a Angkor, përchè la Fransa a tardava tròp a deje l'indipendensa a completa a la Cambògia, indipendensa che tutun a rivrà ant l'istess ann. Dël 1954 Sihanouk a l'é antra ij fondador, a Bandung, dël moviment dij nen alinià, ansema a Zhou Enlai, Nehru, Nasser e Sukarno. Dël 1955 a àbdica an favor ëd sò pare, për podèj campesse ant la lòta polìtica. Dël 1960 a dventa cap ëd lë stat, ma a l'é destituì da 'n colp dë stat ant ël 1970 e as arfugia a Pechin.

Da Pechin, Sihanouk a apògia l'arvira dij khmer ross, dont a l'era contra chèich agn prima. Sò pais a intra ant un perìod ëd guèra e massacri.
Dël 1975 ij khmer ross a òcupo Phnom Pehn e chiel a rintra con ël tìtol, sensa podèj, ëd pressident dël Kampuchea democràtich. A resta sarà an sò palass e dël 1976 a dà le dimission, restand përzoné dij khmer ross findi al 1979. Ant ës perìod, quatòrdes ëd soe masnà e sò novod a son massà dai khmer ross.

Sihanouk a passa la pì part dël temp a Pechin e a Pyongyang fin-a al moment che, ant l'avril 1991, cinèis e vietnamèis a normaliso soe relassion, përmëttend n'arzolussion ëd la situassion cambogian-a. Sot-signà ant l'otóber dël midem ann a Paris, s'acòrd antërnassional a men-a a n'antërvension massissa ëd l'Organisassion dle Nassion Unìe, che a organiso dj'elession generaj ant ël 1993; ëdcò la monarchìa, constitussional, a l'é restaurà e Sihanouk a dventa torna re.
Tutun a l'é malavi. A seufr ëd problema ëd sircolassion e, dzortut, d'un càncher a la pròstata, dont as fa operé a Pechin ant l'otóber 1993.

A àbdica ant ël 2004 an favor ëd sò fieul cadet Sihamoni, an diciairand dle rason d'età e ëd salute.
Ant ij darié agn ëd soa vita, Sihanouk a l'ha vivù dzortut a Pechin, për esse soagnà contra 'l càncher, ël diabete e l'ipertension. A l'é mòrt an n'ospidal ëd Pechin ai 15 d'otóber 2012, për na crisi ëd cheur.