Pèis

Ël pèis d'un còrp ant un pont qualsëssìa ëd lë spassi a peul esse definì tanme la fòrsa gravitassional arzultanta che a agiss an sël còrp, dovùa a tuti j'àutri còrp ant lë spassi. Për un còrp davzin a la surfassa dla Tèra, le fòrse gravitassionaj dovùe a dij còrp estern a son bele che trascuràbij rëspet a cola dovùa a la Tèra: l'ùnica fòrsa gravitassional ch'a-i fà damanca ëd consideré a l'é cola dovùa a la Tèra, e costa fòrsa a l'é ël pèis. As trata donca 'd na quantità vetorial. La diression d'ës vetor a l'é vers ël sènter ëd la Tèra e sò mòdol a l'é esprimù an unità ëd fòrsa, tanme ël chilo-pèis o ël newton. Massa e pèis Cand as lassa robaté lìber un còrp ëd massa m, soa acelerassion a l'é ${\vec {g}}$, l'acelerassion ëd gravità, e la fòrsa ch'a j'agiss ansima a l'é ${\vec {P}}$, sò pèis. La sconda laj ëd Newton aplicà a 'n còrp an robatament lìber a forniss ${\vec {P}}=m{\vec {g}}$. Donca un a l'ha ëdcò $m={\frac {P}{g}}$, anté che P e g a son ij mòdoj dij vetor pèis e acelerassion. Dagià che ${\vec {g}}$ a varia da 'n pont a n'àutr an sla Tèra, ël pèis ${\vec {P}}$ d'un còrp ëd massa m a l'é diferent an località diferente. Donca, a diferensa d'la massa, ch'a l'é na propietà antrìnseca d'un còrp, sò pèis a dipend da soa posission rispet al sènter ëd la Tèra.