Póit
Póit (Ponti an italian) a l'é un comun dël Piemont ëd 591 abitant [1], ant la provinsa ëd Lissandria. Ël pais a resta ant l'Àut Monfrà al confin con la Langa astesan-a e sò teritòri as treuva an sla riva oriental ëd la Bormia dë Spign, pòch prima dla confluensa ëd costa ant la Bormia dë Mreso. Stòria modìficaLa presensa dl'òm ant l'area 'd Póit a l'é motoben antica: ant l'Età dël fer coste bande a l'ero popolà da tribù ligurin-e, dla branca djë Statielli e a-i son ëstudios ch'a diso che 'n prim borgh a l'era present a l'época dla fondassion ëd la sità d'Àich (Aquae Statiellae). L'area a l'era traversà da le strà ch'a colegavo la val Bormia al mar e an particolar an época roman-a a l'é stàita durvùa la via Armilia Scauri ch'a andasìa da Torton-a (Julia Dertona) a Àich (Aquae Statiellae) a Vado Ligure (Vada Sabatia), peui modernà tanme via Julia Augusta a l'época dl'imperador Otavian August për coleghé Roma a la Galia. Ancheuj as na peul amiré na pera miliar: la colòna Antonin-a (ciamà parèj përché a porta 'l nòm dl'imperador Antonin ël Pio) as conserva sota ij pòrti dël palass comunal e a armonta al sécol ch'a fa II. A smìa ch'ël nòm antich ëd Póit a fasèissa arferiment ai pont an sla Bormia ch'as trovavo an sla stra. Ant l'Età 'd Mès, Póit a fasìa part ëd la Marca Aleràmica, për peui passé al Marcheisà ëd Monfrà ch'a l'han anvestì dël feod i marchèis Dël Carèt. Costa dinastìa a l'ha fàit edifiché 'n castel an sla colin-a dë dzora al pais atual e che a l'ha mantnù l'anvestidura feodal fin al 1635, quand ch'a l'ha tacà a cede la metà dle proprietà a la famija mantoan-a dij Guerrieri. A l'inissi dël Setsent, an séguit a la guèra 'd sucession ëspagneula e al sucessiv Tratà d'Utrecht, Póit a passa al Ducà 'd Savòja 'd Vitòrio Medeo II e pì tard al Regn ëd Sardëgna. D'apress a l'época dla dominassion fransèisa ëd Napoleon Bon-a-part, dël 1815 a torna ant ël Regn ëd Sardëgna e a l'é aministrà sota a la Division (peui Provinsa) ëd Lissandria, a la Provinsa (peui Sircondari) d'Àich e al Mandament ëd Bistagn. Aministrassion modìficaËl sìndich a l'é Piero Luigi Roso (dal 06/06/2016). Anliure esterne modìficaArferiment modìfica
|