Ël pensé a l'é l'operativà dël sërvel ant l'atività cossienta. A peul avèj o nen avèj un but precis, andirissà a arzòlve un problem specìfich. A l'é nen l'ùnica manera dont ël servel a travaja. Ël comportament a peul esse n'arzultà dl'istint, e l'inconsi adatativ a peul arzòlve dij problem sensa che la përson-a as n'arcòrza.

J'àutr animaj a peulo dovré ël sërvel për arzòlve dij problem, ma a-i é gnun-e manere ëd savèj s'a lo fan consiament. Ël pensé a l'é andagà da vàire specialità académiche, mincadun-a ant soa manera. Le specialità a comprendo la psicologìa, la filosofìa, la biologìa, la fisiologìa, la psicoanàlisi e la sociologìa.