Stanisław Konarski

Stanisław Konarski (dont ël nòm ver a l'era Hieronim Franciszek Konarski) a l'era nassù a Żarczyce ij 30 dë stèmber dël 1700 e a l'é mòrt a Varsavia, Polònia, ij 3 d'ost dël 1773. A l'é stàit pedagògh, arformador dl'educassion, scritor polìtich, poeta, scritor ëd teatro.[1] A l'era monio ant jë scolop e a l'é stàit ël prinsipal precursor dl'Anluminism an Polònia.

Mudaja dël 1765 con ël ritrat dë Stanisław Konarski e l'iscrission an latin: Sapere auso

Konarski a l'avìa studià dal 1725 al 1727 al Collegium Nazarenum a Roma, anté ch'a l'era dventà ansegnant ëd retòrica. D'apress, a l'avìa viagià an Fransa, n'Almagna e n'Àustria pr'agrandì soa educassion.

Dël 1730 a rintra an Polònia e a ancamin-a a travajé a na neuva edission ëd drit polonèis (Volumina legum).

Dal 1736 a mostra al Collegium Resoviense a Rzeszów. Dël 1740 a fonda ël Collegium Nobilium a Varsavia, na scòla d'ecelensa pr'ij fieuj dla cita noblëssa (szlacht). D'apress, a arforma l'educassion djë scolop an Polònia, conforma a sò programa educativ (Ordinationes Visitationis Apostolicae..., 1755). Soe arforme a son ëdventà n'arferiment amportant ant la lòta për la modernisassion dël sistema educativ polonèis dël sécol ch'a fa XVIII.

Da na mira polìtica, a l'ancamin Konarski a l'era davzin al re Stanislao Leszczynski; pì tard, as apròcia a la famija Czartoryski e a re Stanislao August Poniatowski. A partissipava a j'avosà disné dël giòbia. Stanislao August Poniatowski a l'ha fàit fabriché na mudaja an onor ëd Konarski, con sò ritrat e l'iscrission bin merità Sapere auso.

References modìfica

  1. Encyklopedia PWN.