Alfabet latin

An verd scur le nassion anté as dovra mach l'alfabet latin; an verd ciàir cole anté l'alfabet latin a l'é afiancà da n'àutr alfabet. L' alfabet latin, ëdcò dit alfabet roman, a l'é n'ansem ëd segn dovrà da vàire sistem dë scritura ant ël mond, për esempi l'alfabet dël latin, ëd l'italian, ëd l'anglèis, dël turch, dël vietnamita, e vàire àutr sistem dë scritura europengh e extra-europengh, ch'a l'han adotalo ant ël sécol ch'a fà XX. Quaidun dë sti sistem dë scritura a dòvro na vërsion estèisa dl'alfabet, giontandje ëd diacrìtich o ëd segn aposta. Segn L'alfabet latin ëd base a consist ancheuj ëd 26 segn (normalment ciamà caràter o litre), belessì sota rapresentà an maiuscolin e an minuscolin: Le litre maiuscolin-e A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z Le litre minuscolin-e a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z Costa a la la vërsion moderna e estèisa dl'alfabet latin originari, visadì col dovrà da la lenga latin-a. J'antich Roman a dovravo mach 23 segn, da già ch'a conossìo pa la J e la W, d'orìgin anglosàsson, e la litra U, ch'a l'é ancaminà a dovresse a j'inissi dël Rinassiment. Da già che ij caràter a basto pa për arpresenté tùit ij son, vàire lenghe a l'han afiancà a costi caràter dij caràter d'argionta, formà o con la gionta ëd segn diacrìtich (tilde, sedija, hacek, sovralineadure, tratin ëd taj, e via fòrt) o con ligadure (es.: ß) o con amportassion da alfabet pi vèj(es.: þ) o anco' considerand convensionalment dle partìe ëd caràter com n'ùnica entità (es. ll o ch).