Amassònia

	Artìcol prinsipal an lenga piemontèisa
	Version an parlà locaj: Astësan Bielèis Canavzan Langhèt Lissandrin Monfrin Noarèis Valsesian Valsusin
	Për amprende a dovré 'l sistema dle parlà locaj ch'a varda sì

Posission e surfassa L'Amassònia (conossùa ëdcò coma Foresta amassònica), a l'é na foresta equatorial ëd l'América meridional. Panorama a Manaus Surfassa Soa surfassa total a l'é 'd pì che 7 milion ëd chilòmeter quadrà, ma l'estensiòn dij bòsch a l'é mach ëd 5,5 milion. La foresta a l'é për al 60% ant ël Brasil, ma as ëslarga 'cò fin-a ant ël Perù, la Colombia, ël Venessuela, l'Ecuador, la Bolivia, la Gujan-a, 'l Suriname e la Gujan-a Fransèisa. La Madre de Dios an Perù Etimologìa Al nòm a riva da na bataja che Francisco de Orellana l'avìa combatù contra a la tribù dij Tapuyas, andoa le fomne a combatìo ansema a j'òmo. Orellana l'ha ciamà 'l fium Rio dj'Amàssoni përché ste fomne a-j ësmijavo a cole dont a conto Eròdot e Diodòr Sìcul. Biodiversità La foresta l'é caraterisà da na presensa amponent ëd sòrt animaj e vegetaj. Popolassiòn La densità a l'é nen fòrta, ma la popolassion a l'é bele che tuta consentrà an nen vàire sità. Le foreste pì ancreuse a son abità da j'Indios.