Arbi
L'arbi a l'é un contenitor, squasi sempre ëd bòsch, che a peul serve ant la produssion dël vin, për trasporté j'uve, për pisté j'uve, e vàire vòte 'cò për fé beuje j'uve. La forma dl'arbi a l'é generalment cola 'd na cassia longa a forma ëd paralelepìped, con session vertical un pòch cònica. A l'é fait ëd bòsch leger, squasi sempre d'albron. Tanti ass longh come l'arbi, giontà a tnòn an sij canton, giutà cò da quaiche tòle sutile 'd fer e pòchi ciò. Për nen arzighé dë s-ciapé le sponde, quandi che a l'é pien, a-i é sempre, an mes, na caden-a trasversal ëd fer che a peul 'dcò esse na bara con un cròch an ponta, che a serv a giuté ai doi fianch a ten-e ël càrich intern quandi ch'as buto andrinta tròpe uve. Anans dl'utilissasion, a l'é mej amberboré l'arbi, valadì feje passé andrinta vàire brinde d'eva, fàita scaudé con andrinta vàire feuje 'd persi e nos, për fé an manera che j'ass dij fianch e dël fond a së s-ciasso un pòch, gonfiandse, fin-a che l'arbi a peussa ten-e ël lìquid sensa perde gnente da sota e da fianch; man a man che j'ass a s'ëmbërboro, le filure as saro e l'eva a scapa pì. A costa mira a vanta buté l'arbi ansima a vaire topòt, ëd bòsch, për fé an manera d'ausselo a basta, tant da podèj fé campé la poiola andrinta a un sëbbre. A la fin 'ëd la vëndëmmia, j'arbi a peulo serve për tiré 'l vin, e peui as buto da part, sota a un pòrti, butà për drit e con doi lëgne da sota për nen feje toché 'l batù e arzighé 'd felo marsé. |