Assedi 'd Coni dël 1691

Ritrat dël Maressial Catinat L'assedi 'd Coni dël 1691 a l'ha avù coma protagonista Luis XIV Re 'd Fransa e Vitòrio Medeo II ëd Savòja. Ij precedent Dapress a l'invasion dël Piemont fàita dai fransèis përchè 'l giovo duca 'd Savòja a l'era arfudasse ëd lassé Turin ant le man fransèise, l'armada ëd Catinat, ël mèj comandant che la Fransa a l'avìa an coj ani-lì, a l'ha butà l'assedi a Coni. Për la sità, col-lì a l'era ël quint assedi 'd soa stòria. Ij piemontèis a j'ero anferior coma nùmer e an pì a j'ero ancora dëscoragià përchè n'ann anans a l'aviò përdù na bataja contra Catinat a Stafarda. L'assedi Catinat, a l'avìa ocupà già doe piassafòrt amportante coma Pinareul e Vian-a. A l'ha pijà la decision d'ocupé 'dcò Coni e a l'ha ordinà al comandant Fouquières d'acampesse dnans a la sità për butela sota assedi. L'atach a la sitadela a l'é stàit un disastr për ij fransèis che a l'han dovù artiresse ant ij sò campament an arnunsiand, ant un prim moment, a cola imprèisa. Antolora Catinat an chërdend che la colpa a fussa ëd Fouquières a l'ha rampiassalo con Bullonde. Ëdcò Bullonde a l'é nen ëstàit bon a fé 'd mèj e a l'é fin-a scapà an gavand l'assedi a la sità quand a l'ha savù che miraco Vitòrio Medeo a l'era an camin che a ruvava con soa armada. Artirasse anvers Racunis ij fransèis a l'han lassà sël camp 4.300 mòrt e vàire drapò, canon e munission. L'assedi a l'é durà nomach 17 di an tut.