|
Aventurié, scritor e òm polìtich.
Ël cont Giuseppe Gorani a l'era nà a Milan ai 15 ëd fërvé 1740 e a l'é mòrt a Gëneva ai 13 dë dzèmber 1819.
Anlev dij barnabita, a l'avìa chità la scòla për fesse soldà.
A l'ha fàit la guèra dij set agn, a l'é stàit përzoné dij prussian, a l'ha duvertà na lòbia franch-masson-a a Tilsit.
Butasse dël 1764 a servissi ëd Pasquale Paoli, a l'ha sërcà ëd trové d'agiut për ij cors, arvirasse contra Génoa.
A l'é peui stàit al servissi ëd Pombal an Portugal (1765-1766) e pì tard ëd Marìa Teresa.
Dël 1773 a l'ha smonù al re 'd Sardëgna Vitòrio Medeo III un proget ëd goern liberal e unitari, ma sensa sucess.
Convertisse a j'idèje arvolussionarie, a l'ha tramudà a Paris, anté ch'a l'ha colaborà con Mirabeau, a l'é avzinasse ai girondin e a l'ha otnù la sitadinansa fransèisa.
An Lombardìa ij sò ben a j'ero stàit confiscà dal goern.
Drocà Robespierre, Gorani a l'é arfugiasse a Gëneva, andoa a l'é mòrt dësmentià.
- Il vero despotismo (Gëneva, 1770, publicà anònim)
- Saggio sulla pubblica educazione (Londra, 1773)
- Ricerche sulla scienza dei governi (Losan-a, 1790)
- Mémoirs secrets et critiques des cours, des gouvernements et des moeurs des principaux états d'Italie (Paris, 1793, tre volum)
- Lettres aux souverains sur la révolution française (Paris, 1793)
- Lettres aux français
- Mémoirs pour servir à l'histoire de ma vie (quatr volum)
|
