Ingmar Bergman
Regista. La gioventura modìficaSoa anfansia a l'é stàita marcà da la presensa comandòira ëd soa mare-granda. Dël 1934, a Weimar, durant na permanensa për amprende la lenga alman-a òspit ëd na famija ch'a l'avìa aderì al nasism, Bergman a partìssipa a 'n rancontr dël partì nasista, con Hitler, e a na resta fassinà. So travaj ant ël cine modìficaArmarcà da 'd professionista dël cine, dël 1942 a rintra ant la squadra ëd senarista dla sossietà 'd produssion Svensk Filmindustri. Da antlora a l'é stàit sòlit dediché j'invern al teatro e j'istà al cine. Dël 1944, sò prim senari a l'é portà an slë scren da Alf Sjöberg e a l'é selessionà a la Mostra ëd Venessia. Apopré na mità dij sò film a son ëstàit realisà a Filmstaden, la sità dël cine dla Svensk Filmindustri. Bergman a l'avìa visità ës pòst për la prima vira con sò pare, cand ch'a l'avìa dódes agn. Pì tard a dirà che con costa vìsita a l'era smijaje d'intré an paradis. J'ufissi ant ij teatro modìficaDël 1944 a l'é vnù diretor dël teatro d'Helsingborg, dël 1946 diretor dël teatro ëd Göteborg, dël 1953 diretor artìstich dël teatro ëd Malmö, dël 1963 diretor dël Teatro real dramàtich dë Stocòlma. J'arconossiment modìficaBergman a l'é vnù amportant tanme regista ëd cine e ëd teatro ant j'agn 1950: cheidun dij sò prim film, anfluensà dal neo-realism, a l'é stàit armarcà daj crìtich dla Nouvelle vague. Antra ij premi ch'a l'ha vagnà, a-i é ël Leon d'òr a la cariera a la Mostra ëd Venessia dël 1971. An dzorpì che soa atività al cine e a teatro, Bergman a l'ha ëdcò colaborà con la television e a l'é autor ëd documentari an sl'ìsola ëd Farö, an sël mar Bàltich, anté ch'a l'era fasse na ca. Dël 1976 në scàndol fiscal a l'avìa possalo a tramudé a Mùnich ëd Baviera, për peui rintré pì tard an Ësvessia. Ingmar Bergman a l'é mòrt ai 30 ëd luj 2007 a soa ca, an sl'ìsola ëd Farö. Bergman a l'ha avù sinch fomne: Else Fisher (marià dël 1943, dont a l'ha avù na fija), Ellen Lundström (marià dël 1945, la cobia a l'ha avù quatr masnà), Gun Grut (marià dël 1951, ch'a l'ha daje un fieul), la pianista Käbi Laretei (marià dël 1959, a l'avran un fieul, ël realisator Daniel Bergman), Ingrid Von Rosen (marià dël 1971). A l'ha dit modìfica
|