Itzcóatl

Itzcóatl Itzcóatl a l'é stàit ël quart imperator astech dal 1427 al 1440, época anté che ij mexica (nòm che j'astech a dovravo për ciamesse tra 'd lor) a son liberasse da la dominassion dij Tepanech e a l'han vivù soa época stòrica pì bela. Itzcóatl (Serpent d'Ossidian-a ant ël lengagi Nahuatl) a l'era fieul dël prim imperator astech, Acamapichtli, e a l'é stàit elegiù sovran quand sò antecessor, Chimalpopoca, a l'é stàit massà da Maxtla, sovran ëd l'avzin-a sità d'Azcapotzalco. Mersì a na liansa con Nezahualcoyotl ëd Texcoco, Itzcóatl a l'ha batù Maxtla an butand la paròla fin a la dominassion tepaneca ant ël Méssich sentral. Dòp costa vitòria, Itzcóatl, Nezahualcoyotl e Totoquilhuaztli, tlatoani ëd Tlacopan, a l'han fàit na liansa (passà a la stòria coma la tripla liansa asteca) e an creand parèj l'imperi astech. Guère Itzcóatl a l'ha fàit ëd campagne militar vers ij Chinampa sle rive dij lagh Xochimilco e Chalco. Ij Chinampa a j'ero ëd cit isolòt amportant përchè bele-lì as fasìa n'agricoltura motobin vajanta. Le bataje vitoriose contra Xochimilco (1430), Mixquic (1432), Cuitlahuac (1433), e Tezompa a l'han garantì a Tenochtitlán d'arsorse agricole e, con l'invasion ëd Culhuacan e Coyoacan, a l'é garantisse 'l contròl ëd la part meridional ëd la Val dël Méssich. Dël 1439 Itzcóatl a l'ha ancaminà na bataja fòra dla Val dël Méssich contra Cuahnahuac (sità famosa mersì al nòm ëd Cuernavaca che a l'han daje jë Spagneuj).