La lenga ucrain-a o ucrain a fa part dle lenghe slave e a l'é parlà specialment an Ucrain-a.
Grop numeros ëd parlant ucrain as treuvo ëdcò an Canadà e ant jë Stat Unì.
L'ucrain a l'é na lenga ch'as avzin-a al russ, dont as diferensia për vàire caraterìstiche fonétiche e morfològiche: an tra le pì amportante a-i é la conservassion dël vocativ.
L'autor ëd la prima gramàtica ucrain-a a l'é M. Smotrickij (1578-1633).
A P. Berynda as dev un léssich russ-ucrain (1627).
La literatura ucrain-a a l'ha patì na fas ëd ràpid declin da la fin dël sécol ch'a fa XVII, për via dla russificassion forsà.
Ant ël 1863 ël goern zarista a proibiss le publicassion an lenga ucrain-a; un decret dël 1876 a estend la proibission a l'esecussion pùblica ëd canson e euvre teatraj.
Costi provediment a l'han possà vàire scritor a tramudé an Galissia, antlora sota l'Àustria-Ungherìa, anté ch'a l'é dësvlupasse na drua literatura d'emigrassion, con ëd përsonage prestigios tanme lë stòrich e folclorista M. Dragomanov (1841-1895) e lë scritor e crìtich I.J. Franko (1856-1916), autor ëd conte, romanz, drama e arcòlte 'd poesìe.
La pròsa realista a l'é stàita an cost perìod possà da I. Nečuj-Levickij (1838-1918), autor ëd romanz e conte a sfond sossial, e P. Mirnyj, ch'a l'ha scrivù tra l'àutr un dij pì gran romanz épich ëd la stòria ucrain-a (Guljačšaja, 1883).
Malgré ël decret dël 1876, gnanca ël teatro a l'ha dësparì.
