Madòna dël Pilon

La Madòna dël Pilon a l'é 'n cit santoari ëd Turin ch'as treuva an cors Casal. A dà cò ël nòm al quartié ëd Turin ch'a-i è lì-davzin. Orìgin La cesa dla Madòna dël Pilon A l'é stàit costruì dël 1645, vorsù da Madama real Cristin-a ëd Fransa tanme memòria dël miracolos salvament ëd na cita d'óndes agn, ël 29 d'avril dl'ann prima. Margherita Mollar, na fomna ch'a abitava ant la borgià Contrà neuva, a l'era andàita con soa masnà al mulin dle caden-e an cors Casal, për meule un sach ëd gran. Antramentre ch'a spetava che ël muliné a-j dèissa la farin-a, la masnà a l'é slontanasse për gieughe davzin a l'eva e a l'é finije andrinta, con ël sol bele che calà. La mare a l'ha trovà mach la fòrsa d'anginojesse dë dnans a 'n pilon dedicà a la Nonsiassion ch'a l'era stàit costruì ant ël canton dël 1587. Conforma al racont, na lus bianca a l'é calà dal cel e a l'ha goidà ij socors portà da 'd përson-e ch'as trovavo ant j'anviron. Architetura La strutura dla cesa a l'é stàita modificà e agrandìa fin-a a che, dël 1807, a-j costruisso un batister e ël santoari a dventa paròchia. Al di d'ancheuj a-i é na sola navà sentral con doe capele lateraj. Jë stuch a son ëd Giovanni Andrea Casella e ij fresch dla cùpola a son euvra ëd Bartolomeo Guidobono. La mistà dla nonsiassion, ch'a l'era an sël pilon, a l'é ancheuj conservà daré dl'aotar magior.