Pap ëd Lissandria

Cuvertin-a dle Mathematicae Collectiones ëd Pap, virà da Federico Commandino (1589) Matemàtich dël III-IV sécol, a fasìa part ëd l'ansidita sconda scòla ëd Lissandria. Na nòta an bordura d'un manuscrit dël sécol ch'a fa X an fa savèj che a scrivìa durant ël regn ëd Dioclessian (284-305). Ant un perìod dë stagnassion generalisà djë studi matemàtich, Pap a l'é stàit n'ecession armarchèivol. A l'é ocupasse dzortut ëd geometrìa e anviron dël 300 a l'ha dimostrà ël pont ëd j'aso. A l'é malfé arconòsse soe contribussion originaj; për tradission as fan armonté a chiel un teorema an sël barisènter (d'àutra part atribuì ëdcò a Guldin) e un teorema ëd geometrìa projetiva ch'a l'é un cas particolar dël teorema ëd Pascal. A pòrto sò nòm Problema ëd Pap. Teorema ëd Pap. Teorema ëd Pap-Guldin. Euvre Colession matemàtiche. A l'é un-a dj'euvre pì pressiose, bele ch'a l'é rivane incompleta, për la conossensa dla geometrìa greca, dagià ch'a resta la sola sorgiss për ël travaj ëd vàire geòmetra, pr'esempi Archimede e Apolòni. As trata 'd na sòrt d'enciclopedìa, con d'amportante armarche stòriche, ëd contribussion pì o men amportante dij matemàtich grech rangià 'd fasson sistemàtica, gavà j'euvre clàssiche ant ël sens pì s-ciass; j'arzultà precedent a son ëspiegà o spantià da dle nòte. Sò stil dë scritura a l'é fiamengh e elegant. Le Colession a l'han avù na granda anfluensa ansima a coj ch'a son ëvnù apress. Dël sécol ch'a fa XVII a l'han fongà an lor Girard Desargues e Blaise Pascal për oten-e dij sò teorema.