Siosse a smija esse stàit un pòst motobin amportant dël Piemont neolìtich, ëd sigura a l'é un dij pòst andova che pì a son conservasse le marche dij piemontèis d'antlora.
Al Brich, a Vila Rovasenda, dël 1885 ël cont Rovasenda e Federico Sacco a l'han fàit un dij prim ësgav archeològich piemontèis, dont arzultà a son peui stàit publicà ant j'At dla Regia Academia dle Siense ëd Turin. A na desen-a ëd mèter da 'nt la sima dël brich, ant sla banda meridional, a l'han trovà mes mèter sot tera un seuli maroncin, che andrinta a l'avìa d'òss ëd bes-ce, ëd ceràmica e dël carbon ëd foalé. M.sù Sacco a dis d'avej trovà dle scoele pitòst grossere, fàite ëd tera créa mës-cià a giairëtta e cosùe mach a truch e branca. Cheidun-a a smijava solià a man ò pura a spàtola. Vàire a l'avìo dle decorassion fàite a conchëtte ancavà, ò pura djë sgrafignure stòrte ant sël dafòra. A restavo barosse, cheidun-a a fòrsa dë dovrela a l'era vnuita nèira. Ij vas trovà a l'avìo dle decorassion a zigh-zagh, sempie ò dobie.
A l'han trovà ëdcò dij vas pì gròss, a forma d'ànfora, fàit ëd pasta pì fin-a, color maronèt e motobin solià. Sti vas-lì a l'avìo squasi gnun-a decorassion, gavà chèich cita linia zigh-zagà. J'òss ch'a son trovasse a smijavo ëd na bes-cia dla famija dij serv, e M.sù Sacco a pensava ch'a fusso stàit dovrà për decoré ij vas. La datassion dàita da M.sù Sacco a l'é antra neolìtich e Età dël bronz.
Pì tard, dël 1926, n'àutr archeòlogh, M.sù Barosello, a noterà che chèich particolar a fa vnì an ment ël perìod dle palafite ëd Mercuragh, donca a daterà ij repert coma tard neolìtich. Sempe M.sù Sacco, dël 1924, a troverà ëdcò un piolòt an serpentin vèrd solià ant ël valon dla region Castlé, andova ch'a-i son ëdcò dij rest ëd l'época roman-a[2].
