Acelerator eletrostàtich

N'acelerator eletrostàtich tìpich a consist d'un tubo anté ch'a l'é fasse ël veuid con na diferensa ëd potensial elétrich V aplicà a soe estremità. A un-a dj'estremità a-i é na sorgiss ëd jon ch'a manda dle partissele carià ant ël tubo. Le partissele a rivo a l'àutra estremità e a van a sbate an s'un bërsaj fàit d'un material ch'a dipend da la natura dl'esperiment da fé. L'arzultà ëd cost truch a l'é na chèica reassion nuclear. L'energìa d'jon ch'a sbato a l'é tramudà al bërsaj, che donca a dev esse sfreidà an continuassion për ch'a fonda o vaporisa nen. A-i son vàire sòrt d'acelerator eletrostàtich (Cockroft-Walton, Van de Graaff e via fòrt), mincadun a dipend da na fasson diferenta ëd produve la diferensa ëd potensial V. An tuti ij cas, j'acelerator eletrostàtich a son limità an energìa da la màssima diferensa ëd voltage ch'a peul esse aplicà sensa produve na dëscaria elétrica ant ël material dovrà.