|
L'art astrata, o art nen figurativa, as dësvlupa an Euròpa a ancaminé dal 1910 e a së spantia an tut ël mond.
Pionié ëd costa tendensa a son ëstàit Kasimir Malevich e Piet Mondrian.
Da sempe ij pitor e jë scultor a conossìo e a sfrutavo la capassità dle linie, dle surfasse, dij volum, dij color d'esse butà ansema për toché la sensibilità e ël pensé, e d'element d'art astrata as peulo trovesse già ant l'art primitiva; ma fin-a antlora a stimavo che an butandje ansema as dovìa fé arferiment a l'arpresentassion, pì o meno conforma, dla realtà tangìbil.
Ij predecessor diret ëd së stil a son ëstàit ij doi moviment novator dj'achit dël sécol ch'a fa XX: la pitura fauve, ch'a buta an second pian dissegn e prospetiva për ponté an sël color, e ël cubism, angiagià 'd fasson direta ant la scomposission ëd la forma.
L'advent ëd la fotografìa a l'ha miraco possà vàire artista a l'arserca 'd lòn ch'a scapa a la vision ogetiva dël real, visadì 'd lòn ch'a rintra nen ant un fàit figurativ.
J'artista astrat a atribuisso a j'ansem ëd linie, surfasse, volum, color un podèj emotiv bastant për fabriché d'art.
Ant l'art astrata ël soget arpresentà a resta nen essensial, ma as lìmita a sugerì dij valor cromàtich, linear, volumétrich, compositiv, a travers dij quaj l'artista a smon soe concession.
Donca l'astratism, ch'a l'é pa mach un moviment, a l'ha dàit l'andi a na neuva fas ant la stòria dla pitura e dla scoltura; d'àutra part la pitura nen figurativa a gropa dle liure s-ciasse con l'architetura moderna, coma testimonià ëdcò dal moviment De Stijl, fondà dël 1917.
La stagion dl'astratism a finiss apress la sconda guèra mondial, cand ch'as preciso ij tema dl'informal.
Tutun al di d'ancheuj as peulo arconòsse d'element d'art astrata an scasi tuti ij fenòmeno estétich pì recent.
|
