Le orìgin d'Aussimian a smìo armonté a n'época motobin antica, come ch'a mostro j'artrovament archeològich dl'età roman-a: doi làpide, un-a dle quai con dle figure an arlev, a son conservà ant la cesa parochial. Ël topònim dël pais a podrìa esse lijà a la presensa 'd la gens Aucimia o da la derivassion dël nòm pròpi Ocimius, contut che ant ël teritòri a-i fussa 'dcò n'abità ciamà Iadate, dont ël nòm a smìa mostré orìgin seltìch-ligurin-e. A l'é fàcil che ant l'età tard-antica l'area d'Aussimian a fussa costelà d'ansediament agrìcoj spantià ant le campagne, tant ant la pian-a davzin a la strà prinsipal ch'a mnava da Vardacate (ch'a podìa trovesse andova ch'a-i é Casal) che an sij brich. Mach ant l'età àut-medieval la costrussion ëd fortësse difensive a l'ha acentrà la popolassion drinta al pais, che ai temp a dovìa trovesse an sël cò dla colin-a, sircondà da na rèj 'd fortificassion pì cite an sij brich ëd j'anviron. A-i son document ch'a mostro che ij drit sël teritòri a spetèisso inissialment ai vësco 'd Vërsèj e che 'l podèj a fussa peuj contèis antra jë sgnor ëd Romagnan d'orìgin arduìnica (l'abassìa 'd San Silan ëd Romagnan fondà da lor a l'era an possess ëd chèich bin ant la località d'Aussimian) e àutri sgnor ëd dissendensa aleràmica. Mach dël sécol chìa fa XII, ël podèj feodal a s'atesta an man a coj ch'a son ciamà ij marchèis d'Aussimian e ch'a peulo controlé n'area assé granda ch'a l'avìa për sènter ël pais e che andasìa da San Salvator a Vignà, da Pomar a Lu e Consan, da Àbsid e campanil ëd la parochial ëd San ValeriMirabèl a Sarmassia (anté ch'ancheuj a-i é ël Borgh San Martin) e Arzgnan. Coste località a l'ero 'dcò ant le mire dij marchèis ëd Monfrà. Ij marchèis d'Aussimian a strenzo n'aleansa con la Comun-a 'd Lissandria, che a l'era stàita fondà an fonsion anti-imperial e donca ostil ai marchèis ëd Monfrà ch'a l'ero amis ëd l'imperator. Ij marchèis d'Aussimian as diciaro concitadin lissandrin e a diciaro 'd consigné Aussimian a la Comun-a 'd Lissandria an cas ëd guère col Monfrà; për contra, ij marchèis a son sovens sernù tanme magistrà dla Comun-a e ij tràfich comersiaj che da Lissandria a men-o a la pian-a piemontèisa a passo dai teritòri sota Aussimian an evitand le tère monfrin-e. As conòss nen bin la rason, ma a l'inissi dël Dosent l'abità d'Aussimian as tramuda da la colin-a a la pian-a anté ch'as treuva ancheuj e 'l pais a l'é arfondà second criteri pì modern, a pianta quadrà. La fortun-a dij marchèis d'Aussimian a ven manch ant la sconda metà dël Dosent: dël 1265 a fan sotomission al marchèis Vielm VII ëd Monfrà, donandje ij possediment e arsevendje torna andaré an feod, ma già dël 1274 Aussimian a ven espugnà da le trupe monfrin-e. Dal Tërzent a l'é documentà l'istitussion ëd la Comun-a, ch'as dòta 'd sò Statù a parte da la metà dël sécol.
Dël 1351 ël marchèis ëd Monfrà a conced Aussimian an feod a Fiorel Becarìa, dël 1375 a Gioann, fieul bastard dël marchèis Teodòro, dël 1391 ai marchèis d'Ansisa. Dal 1400 al 1434 ël pais a l'é ocupà da Fransesch Sfòrsa. Da la fin dël Quatsent ël feod d'Aussimian a l'é dividù an part spartìe antra ij marchèis d'Ansisa (branca dla Rochëtta) e àutri sgnor (ël genoèis Dumini Passan dal 1485, ël marchèis Pàul Vial dal 1501). Dal 1544 al 1559 ël pais a l'é assaltà e a finiss an man ai fransèis e a jë spagneuj, ch'a impartisso 'l comand ëd dësblé ël castel e le fortificassion. Dël 1587 ël feod a aquista dignità marchional e soe quòte a son vendùe dai marchèis ëd Monfrà al duca Enrico 'd Brunswick (a-j resto fin al 1625, dagià che a resta sensa ardité) e dal cont Antòni Passan. Ël feod a resta an man ai Passan për tut ël Sessent e 'l Setsent. Dël 1708, an séguit a la Guèra 'd Sucession Ëspagneula e al sucessiv Tratà d'Utrecht, Aussimian a passa ansema a tut ël Monfrà al Ducà 'd Savòja 'd Vitòrio Medeo II, che pì tard a dventa Regn ëd Sardëgna. D'apress a l'época dla dominassion fransèisa ëd Napoleon Bon-a-part, dël 1814 a torna ant ël Regn e a l'é aministrà sota a la Division (peui Provinsa) ëd Lissandria, a la Provinsa (peui Sircondari) ëd Casal e a l'é a cap d'ën Mandament comprendent ëdcò Consan, Giaròli, Mirabèl e Trugia.
