Na calcolatris a l'é n'utiss për fé dij cont ëd fasson automàtica.

Ij cé dle calcolatris a son j'àbaco.
Ant ël Ses-sent, Leibniz e Pascal a l'han progetà dle calcolatris basà an sij moviment ëd roe dentà. Jë studi a son ëstàit arpijà ant l'Eut-sent da Charles Babbage, considerà ël pare dla moderna siensa dj'ordinator. Ant ël Neuv-sent a son comparìe le calcolatris elétriche, basà an sël moviment ëd part mecàniche. Ant j'agn 1970 a son vnùite fòra le calcolatris sacociàbij.