Educassion

Mapa con l'ìndes d'educassion L'educassion a consist ant ël mosté e amparé abilità e conossense. L'educassion a veul ëdcò dì giuté le përson-e a amparé com fé le còse e ancorageje a pensé lòn che lor a amparo. A l'é ëdcò amportant për j'educator mosté le manere ëd trové e dovré j'anformassion. Con l'educassion, la conossensa dla società, dël paìs e dël mond , a l'é passà da generassion a generassion. An democrassìa, con l'educassion, le masnà e j'adult a peulo amparé con esse sitadin ativ e efetiv. Sòrt d'educassion A-i son vàire diferent sòrt d'educassion. Educassion formal: normalment as ten ant na scòla, anté le përson-e a peulo amparé conossense ëd bas, académiche o comersiaj. L'educassion formal a ancamin-a ant la scòla elementar e a continua con la scòla secondaria. N'educassion pi àuta as ten a l'Università. Educassion pa formal: a l'é quand che n'adult (o un giovo ch'a va pa a scòla) a ampara literatura, àutre conossense ëd bas o abilità ëd travaj, da sol o quase. Educassion anformal: a l'é quand che un a studia pa ant na scòla e a dòvra pa gnun métod particolar. Për esempi amparé vardand cheidun ch'a travaja o lesend lìber a cas. Scòla pùblica La scòla pùblica, organisà dal govern a dà n'educassion a gratis. An cheich paìs pòver, a-i é pa la scòla pùblica dapërtut; o purament le masnà a peulo pa andè a scòla përché a son tròp distant.