Fondamentalism
Le paròle fondamentalism religios a son stàite dovrà a l'inissi për descrive chèiche përson-e ant la comunità protestant ant jë Stat Unì a l'inissi dël sécol ch'a fà XX. Ste përson-e a l'avìo un bin definì ansema ëd valor "fondamentaj". Sti valor a l'ero contra le idee moderne. Ël trop a disìa ëdcò ch'a ventava scoté la Bibia an manera literal. Ancheuj, la paròla a l'é dovrà an manera pi general. Ël fondamentalism a l'é stàit prevalent ant la società dai sò inissi a la fin dël sécol ch'a fà XIX e l'inissi dël sécol ch'a fà XX. Le përson-e che ancheuj a studio ël fondamentalism a lo vëddo com arspòsta a la società moderna. Ancheuj la società a l'é pa sempia com a l'era antlora, motobin ëd përson-e a vivo an società ch'a son malfé da capì. Ij cambi ant le còse familiar a fan sentì ansicure le përson-e. Parèj tante përson-e a vardo a la religion an serca ëd cheicòs ch'a cangia pa. Quand che le përson-e a vardo a la religion an sta manera, a vëddo ant la religion cheicòs d'assolut. Sòn-sì a veul dì che a l'é pa possìbil për lor cangé. Quand che la religion a dventa n'assolut, i soma an presensa dël fondamentalism. Përson-e ëd qualsëssìa religion a peulo esse fondamentalist. |