Giovanni Arpino

Scritor, poeta e giornalista.
Giovanni Arpino a l'era nassù ël 27 ëd gené dël 1927 a Pòla, andoa sò pare, colonel piemontèis, a l’era stàit trasferì, e a l'é mòrt a Turin ël 10 dë dzèmber dël 1987 apress doi agn ëd maladìa.

A l'ha passà ij sò prim ani a Bra, ma peui a l'é avnuit turinèis. A Turin a l'é laureasse ant ël 1951.
Da scritor e da giornalista sportiv (a l'ha travajà a La Stampa) a l’era pitòst tajà con ël piolèt: a l'era malfé che a serchèissa dë moderé sò pensé (che as varda, pr'esempi, la poesìa cità ambelessì sota ant j'euvre).

A l’ha vinsù vàire premi (Strega 1964, Campiello 1972), e miraco soa conta pì famosa a resta Il buio e il miele (Ël top e l’amel) d’andoa a l’han fàit doi film:

Profumo di donna - ëd Dino Risi, con Vittorio Gassman
Scent of a woman (Përfum ëd fomna) ëd Martin Brest, con Al Pacino.

Stil poétich

A parte dal 1970, Arpino a l'ha publicà tuti j'agn ij sò epigrama an piemontèis an sl'Armanach Piemontèis.

N'esempi dlë stil motobin diret ch'a dovrava.

“	O pòvra Italia, La chërdìo 'na mare A l’é gnanca 'na bàila. O pòvri noi Che a fesse italian Soma 'mpinisse ‘d poj.	”
—Pais, da "Bòce ferme"

Euvre prinsipaj

Sei stato felice, Giovanni (1952)
Gli anni del giudizio (1958)
La suora giovane (1959)
Un delitto d’onore (1960)
Una nuvola d’ira (1962)
L’ombra delle colline (1962, Premi Strega)
Un’anima persa (1966)
La babbuina (1967)
Il buio e il miele (1969)
Randagio è l’eroe (1972)
Racconti di vent’anni (1974)
L’assalto al treno ed altre storie (1974)
Rafé e Micropiede (1974)
Domingo il favoloso (1975)
Il primo quarto di luna (1976)
Azzurro tenebra (1977, romanz ësportiv)
Il fratello italiano (1980, Premi Campiello)
Le mille e una Italia (1980)
Un gran mare di gente (1981)
Bocce ferme (1982)
Vita, tempeste e sciagure di Salgari, il padre degli eroi (1982, con Roberto Antonetto)
La sposa segreta (1983)
Il contadino Genè (1985)
Passo d’addio (1986)
La trappola amorosa (1988)