Giuseppe Giacosa

Scritor ëd teatro e libretista.
Giuseppe Giacosa a l'era nassù a Corèj (al di d'ancheuj Corèj Giacosa) ël 21 d'otóber dël 1847 e ambelelì a l'é mòrt ël 1m dë stèmber del 1906.

Sò pare a l'era un magistrà, con në studi legal an Turin, e a l'avìa anviaralo a jë studi giurìdich, dont Giacosa a l'é laureasse ant ël 1868.
An frequentand j'ambient literari turinèis, dzortut jë scritor dla Sossietà Dante Alighieri, a l'era gropasse d'amicissia con Sacchetti, Boito, Camerana. Soe prime euvre teatraj (Il marito amante della moglie dël 1871, Una partita a scacchi dël 1873) a oten-o un discret sucess.
Dël 1888 Giacosa a tramuda a Milan, tanme diretor dla scòla ëd recitassion filodramàtica; apress a mostra literatura dramàtica e recitassion al conservatòri. A chita peui l'ansegnament për dedichesse mach pì a scrive. Dël 1901 a dventa diretor dl'arvista milanèisa La lettura.
Soa ca a Corèj a l'era dventà un salòt d'artista, ospitand ëd përsonage 'me j'atris Sarah Bernhardt e Eleonora Duse, jë scritor Boito, Carducci, D'Annunzio, De Amicis, Fogazzaro, Pascoli, Pirandello, Verga (ch'a-j dedicrà sò drama Cavalleria rusticana), Zola, ël filòsof Benedetto Croce.

Giacosa a l'ha ëdcò scrivù an lenga piemontèisa.

Euvre prinsipaj modìfica

  • Il marito amante della moglie (1871). Drama ambientà ant ël Set-sent
  • Una partita a scacchi (1873). Comedia ambientà ant l'età 'd mes
  • Il conte rosso (1880). Drama stòrich
  • Tristi amori (1887)
  • La signora di Challant (1891)
  • I diritti dell'anima (1894)
  • Castelli valdostani e canavesani (1897)
  • Come le foglie (1900)
  • Il più forte (1904)

Amis ëd Pietro Illica, Giacosa a l'ha scrivù con chiel ëdcò 'd librèt për j'òpere lìriche ëd Puccini: Bohème (1869), Tosca (1899), Madama Butterfly (1904).

A pòrto sò nòm modìfica

  • Corèj Giacosa