Lej ëd Boyle-Mariotte

La lej ëd Boyle-Mariotte a fortiss che ël prodot ëd la pression p e dël volum v d'un gas, për na dàita massa gaseusa, a l'é invariàbil cand che la temperadura a varia nen, visadì pv=costanta. Costa lej a l'é stàita trovà da Boyle dël 1660 e, un pòch pì tard e ëd fasson indipendenta, da Mariotte. Tutun la midema dëscuverta a l'era già stàita fàita prima dël 1660 da Townley. La costanta ch'a compariss ant l'espression ëd la lej a l'é ${\frac {2}{3}}N({\frac {1}{2}}m{\bar {v}}^{2})$, anté che N a l'é ël nùmer ëd molécole e ${\frac {1}{2}}m{\bar {v}}^{2}$ a l'é l'energìa cinética media. Validità La lej ëd Boyle-Mariotte a forniss na bon-a aprossimassion an n'antërval ëd temperadure e pression assè grand. Tutun a-i son dle condission anté ch'a peul nen esse aplicà. Si la temperadura a l'é davzin-a a cola ëd liquefassion dël gas, a-i son dle gròsse deviassion da la lej: ël cangiament ëd volum a l'é pì grand che col antivëddù. Ëdcò si la pression a ven motobin granda a-i sarà na gròssa deviassion da la lej: ant ës cas-sì ël cangiament ëd volum a sarà pì cit che col ëspetà.