Autoritrat ëd Piero della Francesca (Resuression ëd Nosgnor, Pinacoteca civica, Sansepolcro
Piero ëd Benedetto, stranomà Piero della Francesca, a l'é stàit un dij pì grand pitor dël sécol ch'a fa XV e 'dcò un matemàtich.
A l'era nà a Borgo Sansepolcro (al dì d'ancheuj mach Sansepolcro) fra 'l 1415 e 'l 1420 e a l'é mòrt ambelelà ai 12 d'otóber dël 1492.
Dal 1439 al 1442 a l'ha vivù a Firense, andoa a l'é stàit anlev ëd Domenico Veneziano.
Ël rest ëd soa cariera a l'é dësrolasse ant le cort prinsipësche ëd Fërara, Urbin e Rìmin e ëdcò an sò borgh natal e a Aress.
A l'é passà ëdcò a Ancon-a, Perugia e Roma.
Probabilman anfluensà da Masaccio, sò stil a arpresenta la sìntesi pi elaborà dj'arserche an slë spassi e an sël color ant la pitura a la mità dël sécol ch'a fà XV.
Sò anfluss a tochërà, antra j'àutri, Luca Signorelli e Melozzo da Forlì.
Dal 1992 ël fresch, artirà e butà su tèila, a l'era smonù an na scòla dël sènter dla sità. A l'é stàit peui torna piassà an soa cita capela dël campossanto ëd Monterchi, trasformà an musé.
La Madlen-a, 1460, fresch, 190x180 centim, navà lateral ësnistra dël Dòm d'Aress
Arsuression ëd Nosgnor, 1463-1465, fresch, 225x260 centim, Pinacoteca cìvica, Sansepolcro
Ël Crist, trionfant, as alva statuari an mes al tablò, con an man ël drapò dla vitòria. An slë sfond la natura a smon doe face: da na banda dj'erbo dëspujà, da l'àutra un paisage verd e dru, për simbolisé la vitòria an sla mòrt. Ij soldà dnans al sepolcr a son ësbalucà da la fòrsa dl'eveniment, a së stërmo j'euj, a robato o a sombro ant la seugn ëd l'ignoransa.
Ritrat ëd Battista Sforza e Federico da Montefeltro, 1465, Galarìa dj'Ufissi, Firense
Polìtich ëd Sant Antòni, (1467-69), Galarìa Nassional ëd l'Umbria, Perugia
San Michel Arcàngel, 1469, National Gallery, Londra
Madòna con ël Bambin e quatr àngej, anviron 1470, Clark Art Institute, Williamstown
Madòna ëd Senigallia, 1470, Galarìa Nassional dle Marche, Urbin
A l'é ël pì amportant tratà an sla prospetiva arnassimental e ël prim ch'a në smon le régole an stil matemàtich.
Piero della Francesca a pija l'andi da j'assiòma dla vision direta e a antend për arpresentassion prospética ëd n'oget l'antërsession ëd la piràmida visiva con ël pian dël tablò.
J'utiss dovrà a son ij teorema ëd l' Òtica d'Euclid, sità ëd fasson esplìssita, ij teorema ëd geometrìa elementar ëd j'Element e dzortut la teorìa dle proporsion.
De quinque corporibus regularibus (1475)
Ant ës tratà a së smon për π ël valor , visadì anviron 3,1428.
