Rosele
Lë sboch ëd l'Ombron, andoa al di d'ancheuj as dëstend la pian-a ëd Grosset, ant l'antichità a formava n'ansen. An s'na postassion ëstratégica, an àut ëd na colin-a, a sud-est, a l'é stàit fondà ant ël sécol ch'a fà IX aGC ël sènter ëd comersi ëd Rusellae, ch'a l'ha avù un ròl amportant ant la lija dle dódes sità etrusche. A la fin ëd na rudia arzistensa, dël 294 aGC la sità a l'é rendusse ai roman. Conquistà e dësblà, Rosele a l'é stàit arcostruì dai roman, ma a l'é torna drocà ant l'Età ëd mes, sota j'atach dij sarasin e lë spantiament dij maré. Jë sgav ch'a son ëstàit fàit a përmëtto ëd fesse n'idèja dla dimension dla colònia etrusca, peui roman-a, dagià che la sità a l'era sircondà da 'n murajon ëd cinta longh tre chilòmeter. Ij palass pùblich a restavo ant la comba trames a le colin-e; as arconòsso ancor dij mur dël palass ëd giustissia. Ëdcò d'àutri palass, da la pianta complicà, a son ëstàit dëscoatà e a son ëstàite artrovà, sota le ruin-e roman-e, le reste ëd muraje ëd crèja d'abitassion ch'a armonto a l'época etrusca. |