Scolop
 Jë Scolop a son na congregassion religiosa catòlica. L'ordin a l'é stàit fondà da san Giusep Calasanzi, dël 1597 e dël 1622 a l'é stàit arconossù da la Cesa tanme órdin dij Chiérich Regolar Pòver dla Mare ëd Nosgnor dle Scòle Pie. Calasanzi a l'ha anandià n'atività d'anstrussion d'ispirassion cristian-a, ma nen confessional, duverta a j'ebreo, dont as ciamava pà la conversion. Soa scòla popolar a l'era gratùita. Calasanzi a l'ha giontà ai tre vot tradissionaj (castità, povertà e obediensa) un quart vot, col dl'atension particolar a l'educassion dle masnà pòvre. A l'ha peui vorsù che s'euvra a fussa realisà dzortut për mojen dël ministeri sacerdotal. Ancor dël di d'ancheuj l'órdin a cudiss e a diris ël pì antich colegi dë scòle popolar: ël Nasaren ëd Roma, fondà da Calasanzi midem. Ant la prima dël 1597, Calasanzi, mèmber dla Confratérnita dij Dódes Apòstoj, a l'avìa visità la borgià ëd Trastevere a Roma e ant la paròchia ëd Santa Dorotea a l'avìa duertà na cita scòla parochial, possà da lë stat d'abandon e d'ignoransa dle masnà. Cola scòla a l'é stàita sorgiss dle Scòle Pie. Ij giovo ch'a l'ero butasse ansema a chiel con ël passé dël temp a l'han decidù ëd pijé ij vot e ëd formé na comunità. La Cesa a l'ha aprovala tanme Congregassion dël 1617 e tanme órdin con un vot specìfich dël 1622. Ël carisma calasansian a l'é manifestasse pòch për vira e a l'é stàit aprovà da la Cesa 'me na mission d'anstrussion cristian-a destinà a masnà e giovo, condividùa ant na comunità ëd vita religiosa e praticà da person-e consacrasse a Dé, ëd preferensa prèive. L'órdin a l'era stàit dispërdù për desideri dij Gesuita, përchè sò aderent a l'ero considerà trop sempi ant soa fasson ëd vestì, ma passaje apopré sinch agn a l'é stait autorisà torna da papa Pio IX. Fin-a a soa mòrt, Calasanzi a l'é angagiasse për l'espansion dla congregassion an ansistend sempe ansima a tre caraterìstiche:
|