Teodoro Lechi a l'era nassù a Bressia ij 16 ëd gené dël 1778 e a l'é mòrt a Milan ij 2 ëd maj dël 1866.
A l'ha fàit part ëd la partìa bressian-a che ij 18 ëd mars dël 1797 a l'ha proclamà la Repùblica Cisalpin-a.
Con ël gré 'd capitani dl'armada fransèisa a l'ha combatù an Romagna durant la prima campagna d'Italia dël general Bon-a-part.
An esili a Paris e peui a Grenoble a l'ha formà con d'àutri arfugià un batajon ëd volontari e a l'ha otnù ch'a fussa ancorporà ant l'Armada 'd riserva e peui ch'a pijèissa part a j'operassion: ancarià 'd coaté l'ala snistra dl'armada, da Cas-cion a rivrà fin-a a Gressoney e a calërà peui an Valsesia e ant la pian-a lombarda.
Ant ël 1814 Lechi a l'é stàit condanà a mòrt da 'n tribunal austrìach, pen-a peui scambià an quatr agn ëd përzon.
Lechi a l'ha ëdcò partissipà con ël gré ëd general a la prima guèra d'indipendensa e peui a l'é artirasse a vita privà.
