Agrigent

Agrigent        Stat: Italia Provincia: Provincia d’Agrigent Nòm 'n italian: Agrigento Coordinà: Latitudin: 37° 18′ 39.87′′ N Longitudin: 13° 34′ 35.57′′ E Autëssa: 230 m s.l.m. Surfassa: 245,32 km² Abitant: 59.705 (2016) Comun dj'anviron: Aragona, Cattolica Eraclea, Favara, Joppolo Giancaxio, Montallegro, Naro, Palma di Montechiaro, Porto Empedocle, Raffadali, Realmonte, Sant'Angelo Muxaro, Siculiana CAP: 92100 Prefiss tel.: 0922 Còdes ÌSTAT: 084001 Còdes fiscal: A089  Sit istitussional Agrigent (Agrigento an italian, Girgenti an sicialian) a l'é na sità dla Sicilia ëd 59.791 abitant , capleugh dl'omònima provinsa. Posission La sità a resta an sn'autipian ëd montagna, delimità dai bassin dij fium Sant'Ana (l'antich Hypsas) e San Bias (l'antich Akragas), an na posission ch'a dòmina la Val dij templi e an vista dla riva meridional ëd la Sicilia. Clima Ël clima a Agrigent a l'é motobin doss, ëdcò ant le stagion frèide. Nòm Ël dòm Ël nòm dla comun-a a l'é stàit Girgenti fin al 1929. Stòria La sità a l'é stàita fondà da dij colon ch'a vnisìo da j'ìsole greche, an acòrd con j'abitant dla vzin-a Gela, ant ël VI sécol aGC. An pòch ëd temp, Akragas a l'é vnù viaman rich e potent. Ant ël V sécol aGC, sota la tiranìa ëd Teron, a l'ha batù le fòrse cartaginèise preponderante, ma a la fin dël sécol ij cartaginèis a l'han pijà l'arvangia, a l'han pijà e crasà la sità strompà da la fam apress un longh assedi. Arcostruìa e torna popolà da Timoleon, a l'é stàit al sènter dle lòte antra roman e cartaginèis. A parte dal 210 aGC a son ij roman a ocupelo an pianta stàbil. Sota ij roman, Agrigentum a passa un perìod ëd calma e prosperità. La decadensa a ancamin-a sota ij bisantin. Ocupà da j'àrabo durant la prima mità dël sécol ch'a fa IX, a l'ha pijà ël nòm ëd Girgenti, denominassion ch'a l'ha goernà fin-a an época moderna. Durant l'época sveva, a l'é andaje dapress a la sòrt ëd Palerm. Dël sécol ch'a fa XIV a l'é stàit sotmëtù a la potenta famija dij Chiaramont, da la qual as lìbera vers la fin dël sécol. Sota j'aragonèis a profita dij privilegi duganaj ch'a giuto ël dësvlup comersial già bon. Torism Agrigent a l'é un-a dle destinassion torìstiche pì frequentà ëd Sicilia, an avend motobin d'amportansa da la mira archeològica, architetural e artìstica. Aministrassion Ël sìndich a l'é Calogero Firetto (dal 1/06/2015). Musé Musé archeològich Anliure esterne Sit istitussional Arferiment