Palerm
|
Palerm (Palermo an italian) a l'é na sità dla Sicilia ëd 660.832 abitant [1], capleugh dla region e dl'omònima provinsa. StòriamodìficaStòria anticamodìficaËl leu andoa a resta Palerm a l'é stàit oget d'ansediament a parte dla preistòria, për via dle condission ambientaj, climàtiche e geogràfiche motobin favorèivoj. Con la colonisassion fenissa, antra ij sécoj VIII e VII aGC, a l'é formasse ël prim ansediament urban ëstàbil. Dal 485 aGC al 306 aGC, Palerm a l'é stàit amplicà an dle longhe lòte ëd primassìa antra grech e cartaginèis.
Dël 277 aGC Pir as n'ampadroniss, bele che për pòch ëd temp. Ël cristianésim a l'é anreisasse an pressa a Palerm, 'me ch'a l'é testimonià da la gròssa grija ëd catacombe, dont le pì arnomà a son cole dël Papiret. Ij bisantinmodìficaDël 536 ël general bisantin Belisari a l'ha taparà via da la sità la varnison gòtica ch'a l'era anstalasse ambelelà. La prima catedral a l'é stàita fabricà antra 'l 590 e ël 604 për órdin dël vësco Vitor. L'ocupassion sarasin-amodìficaLa sità a l'é drocà sota ij sarasin ant l'831, apress n'ann d'arzistensa. La liberassionmodìficaA l'ancamin dël sécol ch'a fa XI n'assion ansema dij norman e dij pisan a diminuiss l'ocupàssion islàmica. Dël 1072 Palerm a l'é stàit liberà da n'armada cristian-a; dël 1130 a l'é proclamà capital dël regn ëd Sicilia. A la mòrt ëd Federich II, dël 1250, a l'é ancaminà un perìod anté che Palerm a l'ha përdù viaman sò ròl dominant, antramentre che Nàpoli a agrandìa sò prestis.
Për anvestidura dël vësco ëd Roma, la coron-a ëd Sicilia a l'é passà a Carl d'Angiò.
Tutun, cola dj'angioin a l'era n'ocupassion militar bela e bon-a dla Sicilia e sòn a l'ha provocà l'arvira dij vespr, s-ciopà a Palerm ël lun-es ëd Pasca dël 1282.
Sòn a l'ha mnà a scassé j'angioin da la sità e da tuta l'ìsola e ai 4 dë stèmber 1282 Pero d'Aragon-a a l'é stàit aclamà re 'd Sicilia. Antra ij sécoj XVI e XVII la fisonomìa dla sità a cangia e as fàbrico dle neuve costrussion ëd difèisa; l'organisassion urban-a as trasforma ëd fasson ancreusa.
Da la mira sossial, la popolassion a patiss për vàire disastr naturaj, tanme la pest e la carëstìa. L'ArsorgimentmodìficaAi 27 ëd maj 1860 Palerm a l'é stàit conquistà da Garibaldi. ConomìamodìficaPalerm a l'é un dij pòrt pì amportant dël Mediterani. A l'é un sènter d'atività andustriaj, ëd tersiari e d'artisanà e un pòlo torìstich. UrbanismmodìficaA Palerm ël tràfich a l'é frenétich. Leu d'anteressemodìficaMusémodìfica
Edifissi amportantmodìficaCesemodìficaNegòssi e mërcàmodìficaIj negòssi pì 'd lusso as treuvo ant la zòna ëd piassa Vigliena, antant che coj pì a bon pat a resto antra contrà Maqueda e contrà 'd Roma. SpòrtmodìficaAministrassionmodìficaSità gemelàmodìfica Palerm a l'é gemelà con:
Anliure esternemodìficaArferimentmodìfica |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
.svg)
.svg)
