Innocent Manzetti

Anventor.
Innocent Manzetti a l'era nassù a Osta ël 17 ëd mars dël 1826 (sò pare a l'era d'Invò) e ambelelì a l'é mòrt ël 17 ëd mars dël 1877.

A l'ha ancaminà a andé a scòla a Osta, dai Frej dle Scòle Cristian-e e peui a l'é andàit al colege che antlora a l'era dirigiù dai gesuita. Pì tard ij sò a l'han mandalo a Turin, andoa a l'é diplomasse geòmetra. A l'é donca tornà a Osta për esercité la profession.

Antra ij sò angign pì arnomà, a-i é ël prim robò dla stòria, l'ansidit sonador ëd fluta, che dël 1849 a l'era già bele che costruì.
A l'ha peui fabricà na vitura a vapor, na becan-a a tre roe e tre sedij, un ciman idràulich a base 'd manganèis ëd na potensa strasordinaria. As fasìa da chiel ij sò utiss da geòmetra.

Un dij sò darié travaj a l'é stàit un fìlter për purifiché l'eva dël Buthier, che a l'era beivùa an Osta a col temp.

Tutun, con soe anvension Manzetti a l'é nen fasse sgnor.

L'anvension dël teléfon modìfica

A l'é bel fé ch'a sia stàit chiel a anventé për prim ël teléfon.
Dël 1844 a l'avìa avù l'antuission ch'as podìa trasmëtte la vos a distansa; vers ël 1850 a l'ha fabricà n'angign telefònich primitiv con doi còrn ëd carton sarà da na bërgamin-a e gionzù da na filsela.

L'eletricità a l'ha giutalo a përfessioné sò angign. Ij sò studi e soe esperiense a son andàite anans con costansa antra 'l 1860 e ël 1864: la filsela a l'é stàita rampiassà da 'n fil elétrich, la bërgamin-a da na lamëtta d'assel, e j'onde sonore a l'han podù esse trasmëttùe da 'd corente provocà, con na ciarëssa përfeta, da na cornëtta a l'àutra a gran distansa.