Mart (pianeta)
Mart (dal latin MARS, MARTIS) a l'é 'l quart pianeta dël sistema solar për soa distansa dal Sol. A l'é 'l pì esterior dij pianeta 'd pera. Për soa colorassion soens a l'é ciamà: ël Pianeta Ross. Soa òrbita a l'é esterna a cola dla Tèra, për sòn i lo vëddoma ant ël cel squasi tut l'ann. A l'ha na luminosità ch'a cambia tant a seconda 'd soa distansa, ma che a l'é apopré parèj dle stèile pì lusente. L'inclinassion ëd l'ass e 'l temp ëd rotassion ëd Mart a smijo motobin a coj ëd la Tèra e donca ëdcò su Mart a-i son dle stagion. La durà ëd na giornà a l'é ëd 24,6 ore. L'atmosfera a l'é sutila e caraterisà da 'd tempeste 'd sabia. Mart a l'ha doi cit satélit: Phobos e Deimos. A son d'asteròid përzoné ëd sò camp ëd gravità, ch'a l'han sempe la midema facia voltà vers ël pianeta. L'esplorassionmodìficaMart a l'é ël pianeta ch'as conòss mej, përchè a l'é possìbil esaminé soa surfassa con ij telescòpi terestr e a son ëstàit mandà vers Mart pi 'd satélit che an sj'àutri pianeta. Ansima a Mart a son aterà j'astromòbij Sojourner, ai 4 ëd luj dël 1997; Spirit, ai 3 ëd gené dël 2004; Opportunity, ai 24 ëd gené dël 2004. |