Piero Calamandrei
 Piero Calamandrei (nassù a Firense ël 21 d’avril dël 1889 e mòrt ambelelì ël 27 dë stèmber dël 1956) a l’era ‘n giornalista, un giurista, un polìtich e ‘n professor d’università italian. Ij prim agnmodìficaApress ch’a l’é laureasse an giurisprudensa a Pisa, dël 1912, a pija part a vàire concors e dël 1915 a l’é nominà professor ëd procedura sivil a l’università ‘d Messin-a. Pi tard (dël 1918) a l’é ciamà a l’università ‘d Mòdena e a la fin, doi agn apress, a cola ‘d Sien-a. Dël 1924 a decid ëd passé a la neuva facoltà ‘d dirit ëd Firense, andova a ten ij cors ëd dirit processual sivil, fin-a a soa mòrt. Lë studiosmodìfica Ëd soa larga produssion giurìdica, a venta dzoratut arcordé l’Anviarament a lë studi dlë mzure ‘d sorveliansa dël 1936, un tratà a l’avangarda, ch’a l’ha faje fé ‘n gran pass anans a la siensa processual italian-a. Jë sbòss ëd cost travaj-sì a saran tramuvù ëd pianta ‘nt ël quart lìber dël còdes ëd procedura sivil dël 1942 (an manera particolar për lòn ch’a rësguarda ‘l ters capìtol, j’artìcoj da col ch’a fa 670 a col ch’a fa 702 dël test vej). La giurisprudensa e le armende vnùite apress dël còdes as artach-ran al përcors mostrà da Calamandrei. Sota ‘l fassismmodìficaButà an polìtica da la part ëd la mancin-a, apress ëd la marcia dzora Roma e la vitòria dël fassism a fa part dël consej diressional ëd l’Union Nassional, creà da Giovanni Amendola. A seguita sempe a manifesté sò ghignon a la ditatura ‘d Benito Mussolini e durant ij vint agn dël fassism a l’é un dij pòch professor ch’a pija nen, nì ciama la téssera dël Partì Nassional Fassista, an seguitand sempe a fé part ëd moviment clandestin, pr’esempi an colaborand al giornal Non mollare (Ced nen). Avers a l’intrada dl’Italia ‘nt la Sconda guèra mondial al fianch ëd l’Almagna, a aderiss dël 1941 al moviment Giustissia e Libertà e n’ann pi tard a l’é un dij fondator dël Partì d’Assion ansema a Ferruccio Parri, Ugo La Malfa e d'àutri. Dël 1942 a colabora a scrive ël còdes ëd procedura sivil, dont na part a l’é ancora an vigor. A pija ‘dcò part al travaj preliminar dël neuv còdes sivil e dla lej ansima a l’ordinament giudissiari. As dimet da professor d’università për nen sotsigné na litra ‘d sotmission a Mussolini, pretendùa dal retor ëd l’época. Nominà retor ëd l’università 'd Firense, ël 26 ëd luj dël 1943, apress l’8 dë stember a ven ordinà sò arest, parèj a esercita sò ufissi mach da ‘nt lë stember dël 1944, visadì da la liberassion ëd Firense, fin-a ‘nt l’otober dël 1947. J’ùltim agnmodìficaDël 1945 a l’é elegiù mèmber ëd la Consulta Nassional e dla Ciambréa Costituenta an rapresentansa dël Partì d’Assion. A pija part ai travaj dël parlament ant la gionta dj’elession ëd la comission d’ancesta e dla Comission për la Constitussion italian-a. Ij sò dëscors ant ij dibatiment ëd la ciambrea a l’han n’arson ampli: an manera particolar coj ansima al proget general ëd la Costitussion, ai Pat Lateranens, al mariagi e al podèj giudissiari. Apress che ‘l Partì d’Assion as dissolv, a intra ‘nt ël Partì Sossial-Democràtich Italian e a l'é elegiù deputà dël 1948. Contrari a la «lej ambreuj», ëdcò votà da sò partì, dël 1953 a pija part a la creassion dël moviment Unità Popolar con sò vej amis Ferruccio Parri. Ël màire arzultà a l’é comsëssìa pro për che la Democrassìa Cristian-a e ij sò aleà a argionzo nen la përsentual dij vot arciamà da la neuva lej eletoral për fé scaté ‘l premi ‘d magioransa. Avocat famos, a l’é ‘dcò stàit president dël Consèj Nassional dj’Avocat dal 1946 fin-a a soa mòrt. Mèmber ëd l’Academia Nassional dij Linceo, diretor ëd l’Istitut ëd dirit processual confrontà dl’università ‘d Firense, a l’é ‘dcò stàit diretor ëd dontrè arviste giurìdiche e colturaj, dont la pi conossùa a l’é Il Ponte (Ël Pont), fondà dël 1945. Calamandrei e ConimodìficaAlbert Kesselring, ël comandant ëd l’esèrcit alman an Italia durant la Sconda guèra mondial, a l’avìa fortì, apress ch’a l’é stàit arbutà an libertà an càusa a soa salute dlicà, che j’italian a dovìo feje a chiel un monument për la bin che chiel a l’avìa faje. An réplica a costa declarassion Piero Calamandrei a l’ha scrivù la famosa iscrission, dont ël test a l’é stàit amplacà an sna làpida ad ignominia ‘nt ël front dla ca dla comun-a ‘d Coni. "It ël l’avras, cambrada Kesselring..."modìficaIt ël l’avras |