Pieuva
 La pieuva a l'é la precipitassion atmosférica pì comun-a. As presenta an forma dë stisse d'eva ch'a tombo da 'nt le nìvole quand che, an càusa a la condensassion dël vapor d'eva, a argionzo un pèis tal che le corent atmosfériche a-i la fan pi nen a sostnije ant l'aria. Proprietà fìsiche e chìmichemodìficaLe stisse 'd pieuva pì cite a l'han apopré na forma sférica. Cole median-e, durant soa cadùa, a pijo na forma ch'a arcòrda cola d'un paninòt, mentre cole pì grande a smijo a un cit paracadùa. L'imàgin motobin comun-a dla stissa 'd pieuva a forma 'd lerma, pertant, a l'é pa corëtta. An general, la pieuva a l'ha un pH inferior a 6. Cola che da ràir a tomba an sij desert a peul archeuje ël bicarbonà ëd càuss contnù ant la póer atmosférica, tant da vnì a avèj ël pH nèutr ò, gnentemen esse alcalin-a. La pieuva as consìdera àcida se sò pH a l'é pì bass che 5,6. Sòn as dev, dzortut, a l'inquinament. AmzurassionmodìficaPër amzuré vàire 'd pieuva a tomba, as dòvro ij milim. Quand ch'as dis ch'a son tombà x mm ëd pieuva, a veul dì che la pieuva tombà, se spantià uniformament an sla surfassa dl'area considerà, a argionz ël livel d' x mm. CulturamodìficaTute le gent a l'han sempe vëddù la pieuva coma un dëscòmod: quand ch'a pieuv, an efet, le përson-e a tendo a butesse dun-a a la sosta, specialment se la pieuva as compagna a n'orissi. Për sòn, a son stàit inventà vàire sistema për frontegela, dont ij pi comun a son ij parapieuva e ij paltò impermeàbij. A esist ëdcò na por patològica dla pieuva, ch'a së s-ciama òmbrofobìa. Primà(1)modìficaPër rende l'idèja, noté che dzora Turin, ant 1 ann, a tombo an média 860 mm ëd pieuva, e dzora Milan apopré 1200.
Notemodìfica(1) sorgiss: www.noaa.gov Artìcoj colegàmodìfica |