Sgond (sant)

Ël martiri ëd San Sgond (Ast, Colegià 'd San Sgond) Sant protetor d'Ast, màrtir cristian dël I sécol. Le sorgiss Lòn ch'as sa ëd la figura ëd San Sgond an riva da na sorgiss ch'a l'ha fàit motobin discute jë studios: j'Acta, publicà dla fin dël sécol ch'a fa XIX da ij pare dla Congregassion Bolandista. Dapress a vàire discussion, l'opinion ch'a l'ha pijàit lë dzora a l'é che 'l test antich ch'a l'ha andrinta la stòria dël sant (j'Acta S.S. Marzo III) a sia pro dël sécol ch'a fa VIII, ma che la part ch'a trata ëd San Sgond a sia pijàita da 'nt un test pì vej, che peui a l'é përdusse. Sgond: antra legenda e crònaca Conforma a lòn ch'a në diso j'Acta, a sarìa tratasse d'un dl'àuta sossietà (quidam illustris nomine Secundus), lòn ch'a quadra ëdcò con sò esse amis dël prefet dj'Alp Còssie, Saprissi. A feje conòsse ël cristianésism a sarìa stàit San Calòger, ch'a l'era ampërzonà an Ast. Già bele convint dë fesse cristian a l'avrìa vorsù compagné Saprissi a Torton-a, andova ël prefet a vorìa massé San Marsan, vësco dla sità. Rivà a Torton-a a l'avrìa ancontrasse con Marsan, ch'a l'avrìa daje consèj dë ten-e dur e d'andé dai confessor Faustin e Giovita, a Milan. Sgond a sarìa anda-ie, e là Faustin e Giovita a l'avrìo batialo, dand-je peui dël pan sacrà, përché a-j lo mnèissa a Marsan e Calòger. Sgond a sarìa tornà a Torton-a, a l'avrìa daje la comunion a Marsan e 'l dì dapress a l'avrìa vardalo meuire martirisà, dand-je peui sepoltura. Ambelessì Saprissi a sarìa ancorzusse che Sgond a l'era fasse cristian e na vira capì che con le bon-e a-i la fasìa nen, a sarìa passà a dovré la tortura, an particolar a l'avrìo disarticolaje brass e gambe e peui a l'avrìo daje ël foet. Dapress a sòn a l'avrìo ampërzonalo, ën spitand dë mandelo al suplissi. La neuit, për miraco divin, Sgond a sarìa dësparì da Torton-a për trovesse n'Ast, ant la midema përzon ëd Calòger, andova ch'a l'avrìa peui trovalo 'l prefet. Saprissi a l'avrìa faje tajé la testa fòra dij mur dla sità. Tute le version dj'Acta a diso che sòn a sarìa rivà ij 30 ëd Mars, vàire studios a l'han fortì coma data ël 119 dGC. Bibliografìa Vergano, Lodovico (1990). Storia di Asti. Cavlimor: Gribàud editor.