Vinòt

Con la paròla Vinòt i sërcheroma ëd gionze tute le vàire paròle che as peulo dovré për definì 'l vin meno nòbil, ël second vin. Come ch'as fà e còsa ch'a l'é? Për oten-e ël vin as passa a travers a la fërmentassion o mej "fé beuje", A la fin ëd la fërmentassion, as peul tiré via 'l vin fàit, lassanda peui le bërte dl'uva andrinta la tin-a, piandse bin varda ëd nen sgheiré gnente e fasenda donca passé le bërte andrinta al tòrcc, për fé seurte (con la pression fìsica) tut lòn che a resta ëd vin andrinta le bërte mideme. Cost ùltim vin, otnù grassie a la pression, as ciama "vin dël tòrcc". Për oten-e 'l Vinòt, as dev nen torcé le bërte, lassanda ël vin dël tòrcc andrinta a la tin-a, e peui a vanta: gionté un sigilin e mes d'eva për minca brinda 'd bërte ch'a-i é andrinta a la tin-a Gionté dël sùcher, a esperiensa, squasi come 10 chilo për brinda Gionté le rape 'd San Martin, opura tute le rape che i peule cheuje andasend a Rapojé (o Rapolé) Taché torna a fé beuje, për oten-e 'l vinòt. Vinòt a l'é un mes vin, un vin fàit con pòch o gnente, un vin fàit con l'eva e le rape vansà da la vëndëmmia. An conseguensa a l'é un vin pòver, fàit da chi ch'a l'ha nen le possibilità d'avèj j'uve bon-e, opura a l'é un vin leger che as fa për bèive a la prima, e da bèive dzoratut con la Bagna càuda. Për costa rason, 'l vinòt a l'ha vàire nòm an piemontèis: Vinòt, vinel, pusca, piciora, picheta, vin dle bale.