Wikipedia:Valsesian:Antoni Gaudí
 |
Artìcol prinsipal an lenga piemontèisa |
| Version an parlà locaj: Astësan Bielèis Canavzan Langhèt Lissandrin Monfrin Noarèis Valsesian Valsusin | |
| Për amprende a dovré 'l sistema dle parlà locaj ch'a varda sì |
|
.jpg) Antoni Gaudì (Riudoms, 25 ëd giugn dël 1852 – Barcelon-a, 10 ëd giugn dël 1926) a l'é stacc ël pussè grand architèt catalan, amportant përchè prim esponent do col ëstil modernista che an Piemont soèns as ciama "liberty" e che a l'é caraterisà për ij soe visiòin fòle. La vitamodìficaAntoni Plàcid Guillem Gaudí i Cornet (cost ël seu nòm antregh), crëssù ant una famija d'artisan a l'é pijà 'l diplòma dël 1978 a la Scòla d'architetura 'd Barcelon-a, ma già pruma a l'era laorà con ij pussè brav architèit dël seu temp. Ant ël midem ann a l'Esposission Universal a Paris, Gaudì a l'é ancontrà l'andustrial Eusebi Güell y Bacigalupi, che da col moment a l'é stàcc mecenà dij soe euvre pussé famose. Dël 1884 i comanso ij lavòr ëd la basìlica dla Sagrada Familia, na construssion be antërtojà, che Gaudì a sarà mìa bon a finì pruma dla soa mòrt, bele s'a l'é passà j'ùltim agn ëd la soa vita dinta 'l grand cantié dla basìlica. Ai 7 ëd giugn dël 1926 a l'é stacc anvestì da 'n tram e la soa sembiansa da pòvr òm a l'é anganà coj ch'j'un portaghe ajut che për ciolì j'in mënalo a l'ospidal ëd la Santa Cros, valadì n'ospissio për ij parcaciòin fondà daj siòr ëd la Catalògna. A l'é mòrt lì ai 10 ëd giugn. Al seu funeral j'in partecipà mila 'd përson-e, e da col moment ij barcelonèis j'in comensà a ciamelo "l'Architèt dël Sëgno". A l'é stërà ant la cripta dla Sagrada Familia.  Soa euvramodìficaQuasi tute j'euvre dël maestro catalan j'in gropaj a la capital catalan-a, valadì a l'ùnica cità catalan-a e spagneula che antra ij sécoj ch'a fan XIX e XX, a l'abia 'vughe 'n dësvlup andustrial. La soa cariera a l'é caraterisà da 'd forme strasordinarie, quasi fòle, realisaj an mon, prèja, ceràmica, vedro e fèr. I podrìo esse stacc la fé religiosa 'd Gaudì e 'l seu amor për ël neuv gòtich a avèj ciama-ghe contra dij rimpròcc, ma meraco ij rimpròcc j pòn anca esse rivaj për ël seu amor për la polìtica indipendentista catalan-a. An efèt an coj agn ël govern ëd Madrid a vorèva oblighé Barcelon-a a 'vèighe 'n dësvlup ortogonal, d'acòrdio con la polìtica fassista ch'a la comandèva tut an coj agn-lì. Mecassìa tucc j'architèit catalan j'in pijà n'àuta stra: j'in cërnù dë dësvlupé n'architetura facia 'd linie dë sbies ch'i andèvo contra a la vision geométrica e rassionalìstica 'dla cità.  Antra ij soe euvre pussè amportante e famose is arcòrdo:
|
