Wikipedia:Valsesian:Giovanni Gnifetti

Artìcol prinsipal an lenga piemontèisa
Version an parlà locaj: Astësan Bielèis Canavzan Langhèt Lissandrin Monfrin Noarèis Valsesian Valsusin
Për amprende a dovré 'l sistema dle parlà locaj ch'a varda sì
Sta pàgina-sì a l'ha andrinta dël test scrit an valsesian (tut ò pura mach an part).
I l'oma anco' pa gnun criteri ufissial për la coression dij test an valsesian, e i-j ciamoma a tuti dë giutene a fissene un ën lassand giù 'n messagi ambelessì.
A peul trové dj'àutre pàgine an valsesian ambelessì

Giovanni Gnifetti, nassù a Alagna dël 1801 e meurt a Saint Étienne ai 4 ëd disembre dël 1867, a l’è stacc n’alpinista.

Don Giovanni Gnifetti, pàroch d’Alagna a l’é cognussù për ij soe spedissiòin an sël Ròsa ant la prima metà dël sécol ch'a fa XIX.
Ël seu but a l’era ‘d rivé anciuma a un-a dij ponte pussè àute dla montagna, peui ciamà Signal Kuppe an tëdesch e Punta Gnifetti an italian, a 4.559 m d’autëssa.
La ciuma a l’é ben visìbil d’la part valsesian-a dël Ròsa e dzortut d’an sla Riva, essend un-a dij pussè elevài dël massiss.
Gnifetti a l'é falì trèi vòte ant l’imprèisa dël 1834, dël 1836 e anco' dël 1839.
Dël 1836 na pita spedission compòsta dal pàroch Gnifetti e da cinch paisan a l’é rivà a 4.480 m, fin-a a ‘n còl ch’a l’é pijà ël nòm ëd Gnifetti. Purtreup a l’é dovù arnonsié a argionge la ciuma an càusa a la mancansa dij piolèit necessari për rompe 'l giacc ant l’ùltim tòch ëd montà.
Ansema sèt përson-e, ai 9 d’aost 1842 Gnifetti a l’é guadagnà la ciuma ch’la portarà 'l seu nòm, piantand-ghe na bandiera rossa: ël “segnal” lassà a testimoniansa dla conquista dla ciuma e d'anté ch'al deriva ël nòm tëdesch ëd la ponta Gnifetti (Signalkuppe, visadì: ciuma dël segnal).
Ancheuj an sla ponta as tròva la Capanna Margherita, ël rifugio pussè àut d’Euròpa.
A l’eròich pàroch d’Alagna a l’é stacc dedicà anca 'l rifugio Gnifetti, a 3.647 m, arlongh ël përcors ch’a men-a a la Capanna Margherita dai pais d’Alagna e Gressoney.