Bartolomeo Bosco

Bartolomeo Bosco Bartolomeo Bosco a l'era nassù a Turin ël 3 ëd gené dël 1793 e a l'é mòrt a Dresda ël 7 ëd mars dël 1863. A l'é stàit ël pì gran prestigiator dij sò temp. Sò spitàcoj a l'avìo un gran sucess, sia pr'ij sò truch, otnù ëdcò an dovrand d'angign mecànich bin ëstudià, che për soe capassità d'arsitassion. La gioventura Bosco a vnisìa da na famija bastansa bin butà. Ij sò a j'ero proprietari dël Café Antërnassional, ëdcò ciamà Café Catlin-a dal nòm dla mare, an cors dla Sitadela a Turin. Sò pare a meuir che Bartolomeo a l'ha set agn e soa seur, Norina, sinch agn e mes. La mare a l'ha mandà sò fieul, ch'a l'era ciamà con ël sobrichet Meo an colege, e là chiel as fa armarché për soe capassità atlétiche. Meo a l'é anviarà a la cariera ëd magìster dë scherma. Ma chiel a l'ha pì car dë dventé un prestigiator, mesté ch'a amprend ëdcò mersì a la vitalità dla sità, antlora sota l'ocupassion napoleònica. La campagna 'd Russia Dël 1812 a l'é arcrutà ant la Granda Armada napoleònica e a part për la campagna 'd Russia, fusilié ant ël regiment ëd linia nùmer 111 (ciamà daj soldà Ij tre paluch, për via dle tre gifre 1), dla quinta division dël 1m còrp d'armada, sota 'l comand dël general piemontèis Compans de Brinchanteau. Për passess-la un pòch mej a l'era dventà moros ëd na vivandera, Rosin-a, e a dasìa dë spitàcoj për ij soldà. A un ëd si spitàcoj a l'era vnùit ëdcò Napoleon, ch'a l'era peui complimentasse con Bosco an piemontèis. Ferì d'un colp ëd bajonëtta a la bataja ëd Vilnius, a l'é pijà përzoné daj russ. Da përzoné a dà në spetàcol ant ël Palass dël goern a Tobolsk, tant apressià che Bosco a oten ël drit ëd bogesse an libertà ant la zòna e fin-a 'd sòld ch'a deuvra për amelioré ij sò utiss ëd sena. An col perìod a l'ha podù fé dë spitàcoj për la noblëssa e fesse dë dné. Dël 1814 a l'é liberà, séghit a në scambi ëd përzoné antra la Russia e la Fransa. Sò viage për rintré a Turin a dventa l'ocasion për un vir durà quatr agn d'esibission artìstiche. Ij viage artìstich Rintrà a Turin, as fërma pòch: a part për d'esibission a Vien-a, Praga, Bùdapest, Berlin, Potsdam, Amborgh, Copenàghen, Londra. A oten vàire arconossiment, dont un diplòma spessial da l'Academia dle Bele Art d'Amborgh. A l'ancamin dël 1833 a fa d'esibission a Paris; da là a part an sël fium për Rouen, ma ël batel a fonga ant l'eva e Bosco a perd ij sò utiss ëd sena. Antlora a torna a Turin e peui a part për n'àutr vir d'esibission a Turin, Parma, Firense, Nàpoli, Milan, Mòdena, Bològna, Venessia. Livrà cost vir dë spetàcoj, a n'ancamin-a un ancor pì gross a travers l'Euròpa antrega; a vìsita ëdcò vàire sità dl'Àfrica dël nòrd e ëd Mérica e daspërtut a l'ha sucess. Bartolomeo Bosco a l'é mòrt a Dresda dël 1863, cudì da sò fieul. A l'é sotrà a Dresda; soa tomba a l'é cudìa da l'Assossiassion Antërnassional dij Prestigiator.