Dòm ëd San Cerbon (Massa Marìtima)

Ël dòm ëd San Cerbon a dòmina piassa Garibaldi, a Massa Marìtima. As alva dzora la piassa s'un sòco dë scalin. L'edifissi 'me ch'a së s-ciàira al di d'ancheuj a l'é stàit batì an doe fas, antra 'l 1228 e ël 1304. A la cesa a tre navà a l'han faje la vòlta mach an época baròca. Con soa cùpola otagonal, la catedral a l'é arpresentativa dlë stil romànich pisan, bele che mach chèiche part a smon-o j'ancrostassion ëd màrmol caraterìstiche. Ël ton dominant a l'é la tinta dorà dël travertin lùcid, ch'a sbërlusa sota la lus. Dle fàusse arcade a struturo l'estern ëd l'edifissi, dont a fan ël vir. An sla fassada, dle fnestre arionde e n'arch sentral riaussà a ritmo la regolarità dla serie d'arcade. Le fàusse arcade dla part da sota, pi antica, dla fassada a son archincà 'd modion corint travajà con armonìa, andoa as combin-o le forme antiche e le figurassion medievaj, con un lion ch'a divora un màrtir. Ij bassin batesimaj postà an facia dl'intrada as compon-o ëd doi element distint. Ël bassin anferior quadrà, realisà da lë scultor Giroldo da Còm, a l'é archincà da vàire bass-riliev ch'a figuro an particolar dle sene dla vita ëd san Gioann Batista e dij sant Cerbon e Régol; ël tabernàcol ëd màrmol, dël 1447, ch'as alva al sènter dla vasca, con dódes nice ch'a conten-o dle statue ëd profeta e patriarca e, an cò, ël Batista, a l'é l'euvra ëd n'artista sconossù, dissìpol ëd Brunelleschi. Darera l'autar magior, dnans a l'estension gòtica ëd l'àbsid poligonal, as treuva ël sarcòfagh ch'a goerna j'arlichie ëd san Cerbon, vësco ëd Populonia. Goro ëd Gregorio a l'ha scurpilo dël 1324 e a resta un-a dle prinsipaj ciadeuvre dla scoltura senèisa dël sécol ch'a fà XIV. Ël coercc a l'é archincà d'arpresentassion ëd sant ch'a sircondo na Vèrgin con Bambin. Ij përsonage, setà, elegant, a son arpresentà an dij mudajon. Sota, le parèj a son decorà con riliev bordà da na curnis a motiv floreal andoa a son butà dj'anscrission. An s'në sfond neutral, ij përsonage as dëstaco për mojen ëd na fin-a gradassion dël riliev. A së s-ciàira bin che l'artista a l'é anspirasse a la pitura dij sò temp. Ant la Capela dla Madòna (navà snistra) as treuva ël tablò dla Madòna dle Grassie.