Kurt Schütte

Matemàtich. Kurt Schütte a l'é stàit un teòrich ëd la dimostrassion avosà, ma ij sò anteresse a j'ero motobin pì spantià: sò travaj a comprend d'artìcoj d'àlgebra, geometrìa e teorìa dij graf. A l'era nassù a Salzwedel ai 14 d'otóber dël 1909 e a l'é mòrt ai 18 d'ost dël 1998. Soa cariera Schütte a l'avìa studià matemàtica, fìsica, chìmica e filosofìa ant j'università a Berlin e a Göttingen. A l'é stàit ël darié student ëd dotorà ëd David Hilbert e a l'é dotorasse a Göttingen dël 1933. Dël 1935 a l'ha passà l'esam dël goern për j'ansegnant dë scòla superior e dal 1935 al 1936 a l'ha travajà tanme tuor djë student. An rason dle pòvre prospetive professionaj për ij matemàtich, durant la sconda guèra mondial a l'ha travajà tanme meteoròlogh. Apress la guèra a l'é tornà a la matemàtica 'me ansegnant dë scòla superior e tuor a l'Università ëd Göttingen. Dël 1950 a l'ha pijà na posission d'assistent a l'Università ëd Marborgh; a l'ha passà soa abilitassion dël 1952 e a l'é dventà docent ant ël 1955. Dël 1958 a l'ha otnù ël tìtol ëd professor (tìtol che a l'era nen assossià a 'n pòst ëd travaj). Kurt Gödel a l'avìa anvitalo a l'Anstitù djë Studi Avansà a Princeton e Schütte a l'ha acetà l'anvit për l'ann universitari 1959-1960. Dël 1961-1962 a l'é stàit professor visitator a l'ETH ëd Zurigh e dël 1962-1963 a la Pennsylvania State University. Dla prima 1963 a l'é stàit nominà professor ordinari a l'Università ëd Kiel. Dël 1966 a l'ha acetà n'oferta da l'Università ëd Mùnich e a l'é stàit ambelelà fin-a a la pension. Bele cand a l'é dventà professor emérit a l'ha seghità a travajé. Sò travaj An soa tesi, dont la supervision a l'ha fala dzortut Paul Bernays, a l'ha travajà an s'un problema decisional. Pì tard, a l'ha consentrà soa atension an sij problema ëd teorìa dla dimostrassion. An manera indipendenta da Solomon Feferman, Schütte a l'ha trovà la limitassion ordinal precisa për la predicatività: ëd s'arzultà a l'ha parlane an na conferensa 'd n'ora al congress antërnassional dij matemàtich a Mosca dël 1966. N'àutr cò ëd soa arserca a l'é stàit l'artìcol Syntactical and semantical properties of simple type theories, publicà dël 1960 an The Journal of Symbolic Logic, ch'a l'ha prontà la stra për la dimostrassion ch'a l'é vnuje pì tard ëd la congetura fondamental ëd Takeuti për la teorìa dij tipo sempi, a euvra ëd Tait, Takahashi e Prawitz. La teorìa dle notassion ordinaj a l'é stàit un dj'argoment d'anteresse costant ëd Schütte. Da banda dij sò travaj sientìfich, Schütte a l'é stàit ëdcò n'ansegnant apressià e a l'ha avù tanti student ëd dotorà. Schütte a l'era mèmber ëd la Bayerische Akademie der Wissenschaften, mèmber corispondent ëd l'Österreichische Akademie der Wissenschaften e a l'ha fàit part ëd vàire àutre sossietà sientìfiche, dont l'Assossiassion për la lògica simbòlica. Dal 1968 a soa mòrt a l'ha servì ant ël comità editorial ëd l'Archive for Mathematical Logic. Euvre prinsipaj Beweistheorie (1960) Vollständige Systeme modaler und intuitionistischer Logik (1968) Proof theory (1977) Proof theory of impredicative subsystems of analysis (con Wilfried Buchholz, 1988)