Ël Casal Nosé

Ël Casal Nosé     Stat: Italia Region: Piemont Provincia: Provincia ëd Lissandria Nòm 'n italian: Casalnoceto Coordinà: Latitudin: 44° 54′ 46.1′′ N Longitudin: 8° 58′ 58.9′′ E Autëssa: 159 m s.l.m. Surfassa: 12,98 km² Abitant: 961 (2017) Comun dj'anviron: Ël Castlà, Godiasco Salice Terme (PV), Poncròu, Rivanazzano Terme (PV), Vigseu, Volped, Volpièj CAP: 15052 Prefiss tel.: 0131 Còdes ÌSTAT: 006040 Còdes fiscal: B902  Sant protetor: san Ròch  Festa dël borgh: 16 d'ost  Sit istitussional Ël Casal Nosé (Casalnoceto an italian) a l'é un comun dël Piemont ëd 961 abitant , ant la provinsa ëd Lissandria. As treuva an sla riva oriental dël torent Cròu, ant la pian-a a nòrd ëd la region dij Còj Tortonèis ch'a fan part dël pre-Apenin lìgur-piemontèis. Stòria Ël cioché dla parochial Le testimonianse archeològiche a mostro ch'ël teritòri dël Casal Nosé a sìa stàit abità fin da la Preistòria: a son stàit fàit artrovament dl'ansidita siviltà dij Vas a Boca Quadra e as pensa che la vis a sìa stàita coltivà fin dal IV mileni prima 'd Crist. Ël topònim ëd Nocetum as fa armonté a l'época roman-a, mentre che ant l'época dij Longobard a smìa che l'abità pì important a fussa col ëd la frassion Rosan, andova ch'a j'era na diramassion ëd la via Postumia, ch'a colegava Génoa a Aquilèja, an passand për la pian-a dël Pò. Ant l'Età 'd Mès ij topònim ëd Casà e 'd Nosé a son tùit e doi atestà coma s'a fusso doi località distinte: dël 972 l'imperador Oton I a conferma 'l possess ëd Nosé a l'abassìa 'd San Colomban ëd Beubi e ant l'istess ann a don-a Casà al monasté 'd San Pé an Cel d'Òr ëd Pavìa. Passà sota la giurisdission ëd Torton-a, a partécipa a le lòte contra Federich I Barbarossa. Dël sécol ch'a fa XIV, a l'é lijà a la sgnorìa dij Viscont ëd Milan e as buta da la part dij Ghiblin ant le varie contèise ch'a carateriso 'l perìod. A ven për sòn atacà e devastà për pì vire. A la fin dël Tërzent ij Viscont a l'arcostruvo pì fortifià, conforma al model ëd le ròche viscontil. Dël 1415 Flip Maria Viscont a assegna torna ël Casà Nosé a la Comun-a 'd Torton-a. La cesa 'd Santa Maria a Rosan Dël 1469 ël pais a l'é anfeodà a la famija Spìnola da jë Sfòrsa, dël 1523 a la branca Spìnola de Los Balbassos da l'imperador Carl V, che contestualment a conced lor gran benefissi con l'esension perpétua da imposission fiscaj. Jë Spìnola a l'avran gran rilevansa ant ël goern dël Ducà 'd Milan e a s'ansedio ant la frassion ëd Rosan, andova ch'a costruisso 'dcò na cesa e un monasté për fé sotré Ambreus Spìnola, conquistador ëd le Fiandre. La presensa djë Spìnola a don-a importansa al pais, ch'a contròla ij comersi dël gran e dël guald con la Repùblica 'd Génoa. Dël Setsent, col passagi a j'autrìach, la famija Spìnola a cad an maleur e 'l pais a perd sò ròl sentral ant l'economìa dla Val Cròu. Ël pais, tanme bon-a part dël Tortonèis, a passa sota la protession dij Savòja. D'apress a l'anession a l'Imperi Fransèis ëd Napoleon Bon-a-part, dël 1815 ël Casà Nosé a intra ant ël Regn ëd Sardëgna ant la Divison (peui Provinsa) ëd Lissandria, ant la Provinsa (peui Sircondari) ëd Torton-a e ant ël Mandament ëd Volped. Aministrassion Ël sìndich a l'é Ernesto Vegezzi (da l'08/06/2009, scond mandà dal 26/05/2014). Anliure esterne Sit istitussional Arferiment L'Oratòri 'd San Ròch